18 Δεκεμβρίου 2008

Η Ελληνοποίηση των αδειών creative commons

 
πηγή: άρθρο "Οι άδειες Creative Commons στην Ελλάδα", στην ιστοσελίδα creativecommons.gr

Η μεγάλη χρήση του διαδικτύου σε όλο τον κόσμο διαμορφώνει πλέον νέες συνθήκες για το πως μοιραζόμαστε αυτά που δημιουργούμε ή αγοράζουμε. Σήμερα εκατομμύρια έργα όπως άρθρα, φωτογραφίες, βιβλία, μουσική, βίντεο διατίθενται σε ψηφιακή μορφή. Τα ψηφιακά αγαθά έχουν την πολύ σημαντική ιδιότητα ότι είναι άυλα και έτσι όταν μοιραζόμαστε ένα αντίγραφο δεν στερούμαστε το πρωτότυπο.  

Oι άδειες Creative Commons(cc) δημιουργήθηκαν για να παρέχουν την δυνατότητα σε συγγραφείς, επιστήμονες, καλλιτέχνες και εκπαιδευτικούς να αποφασίζουν ποια από τα δικαιώματα που τους εξασφαλίζει το Δίκαιο της Πνευματικής Ιδιοκτησίας να διαθέτουν ελεύθερα. Στο χρήστη επιτρέπεται ιδίως η αναπαραγωγή, η διανομή, η παρουσίαση στο κοινό και η μετατροπή του έργου. Στόχος είναι να αποφεύγονται προβλήματα που δημιουργεί στην ελεύθερη ανταλλαγή πληροφορίας το ισχύον Δίκαιο.  

Ο δημιουργός επιλέγει μία από τις άδειες Creative Commons και στη συνέχεια μπορεί να ενσωματώσει τη συγκεκριμένη άδεια στην ιστοσελίδα του όπου δημοσιεύει το έργο του. Αν δεν έχει δική του ιστοσελίδα, μπορεί να δημοσιεύει το έργο του σε ιστοσελίδες που διαθέτουν αυτές τις άδειες. Οι άδειες Creative Commons δεν καθιστούν αναγκαία τη χρήση τεχνολογικών μέτρων από το δημιουργό για την προστασία του δικαιώματος του, επί της Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Σκοπός του συστήματος που προτείνεται με τις άδειες Creative Commons δεν είναι η ανατροπή και κατάργηση της πνευματικής ιδιοκτησίας, αλλά ο επαναπροσδιορισμός των κανόνων της και η δημιουργία νέας ισορροπίας με βάση τις αρχές του διαδικτύου. 

Η ελεύθερη διασκευή και μετατροπή καθιστά το περιεχόμενο προσιτό στο κοινό με τους συμβατικούς όρους που οι ίδιοι οι δημιουργοί επιλέγουν, με απώτερο στόχο τη δημιουργία ενός δημόσιου χώρου ψηφιακών αγαθών με τα οποία μπορούν να παραχθούν άλλα έργα. Οι άδειες Creative Commons δεν επιφέρουν αλλαγή στο θεσμικό πλαίσιο προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας. Οι αρχές που διέπουν τις άδειες Creative Commons οδηγούν στην παράλληλη συνύπαρξη δύο κατηγοριών αδειών εκμετάλλευσης ή χρήσης: oι άδειες που βασίζονται στους σταθερούς κανόνες της πνευματικής ιδιοκτησίας, και οι άδειες που βασίζονται στους κανόνες των Creative Commons και αφορούν κυρίως στη χρήση έργων σε ψηφιακή μορφή.  

Από τις 13 Οκτωβρίου 2007 η Ελλάδα προστέθηκε στις χώρες που μέχρι σήμερα έχουν προσαρμόσει τις άδειες Creative Commons στο πλαίσιο του εσωτερικού δικαίου για την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας. Η εκδήλωση έναρξης διάθεσης αυτών των ελληνικών αδειών Creative Commons έγινε στην αίθουσα τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι ελληνοποιημένες άδειες Creative Commons διατίθενται μέσω του διαδικτυακού τόπου creative commons international

Στον διαδικτυακό τόπο creativecommons.gr έχουν καταχωρηθεί οι συνήθεις ερωτήσεις και απαντήσεις των χρηστών των αδειών αυτών, εργασίες σχετικές με τις ελληνοποιημένες άδειες, με σκοπό να διευκολυνθεί η χρήση των αδειών αυτών από τους Έλληνες δημιουργούς και δικαιούχους πνευματικής ιδιοκτησίας. Κοινότητα Ελλήνων δημιουργών που κάνουν χρήση των ελληνοποιημένων αδειών Creative Commons έχει δημιουργηθεί - και συνεχώς εμπλουτίζεται με νέα μέλη στο FACEBOOK, σύστημα κοινωνικής δικτύωσης. Χαρακτηριστικά των αδειών Creative Commons:  
- Προσφέρονται δωρεάν μέσω διαδικτύου  
- Δεν είναι αποκλειστικές
- Η χρήση τους δεν απαιτεί την παραίτηση του δικαιούχου των δικαιωμάτων της πνευματικής ιδιοκτησίας από τις εξουσίες του, που απορρέουν είτε από το περιουσιακό είτε από το ηθικό δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας
- Επιτρέπουν την ανταλλαγή έργων μέσα από το διαδίκτυο. Πεδίο εφαρμογής των αδειών Creative Commons:
- δημόσια πληροφορία
- βιβλιοθήκες
- εκπαιδευτικό περιεχόμενο
- περιεχόμενο καλών τεχνών
- ραδιοτηλεοπτικό περιεχόμενο
- μουσικά έργα Τα 3 μέρη των αδειών Creative Commons
: Εισαγωγικό περιεχόμενο (Commons Deed) 
:Περιληπτική διατύπωση σε απλή γλώσσα έτσι ώστε να είναι εύληπτη και από μη νομομαθείς, του περιεχομένου της άδειας, δηλαδή των χρήσεων του έργου που επιτρέπει η άδεια. Νομικό περιεχόμενο (Legal Code)
: Πλήρης και αναλυτική διατύπωση των χρήσεων του έργου που επιτρέπει η άδεια. Τεχνολογικό περιεχόμενο(Meta-data): Μετα-δεδομένα (meta-tags και meta-data)τα οποία επιτρέπουν την αναγνώριση των έργων που διατίθενται και διαδίδονται υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις των αδειών αυτών.

Τα 4 στοιχεία των αδειών Creative Commons:
- Αναφορά στον αρχικό δημιουργό (Attribution)  
- Απαγόρευση εμπορικής χρήσης του έργου (Non-Commercial)
- Απαγόρευση δημιουργίας παραγώγων έργων (No-Derivatives)
- Διανομή του παράγωγου έργου με τους όρους της αρχικής άδειας (Share- Alike)

Ενδυνάμωση της Πνευματικής Ιδιοκτησίας μέσω των αδειών Creative Commons: Οι άδειες Creative Commons είναι σύμφωνες με το νομικό πλαίσιο περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας, καθώς:
1. Συμβάλλουν στο διμερή σκοπό της Πνευματικής Ιδιοκτησίας, που είναι, αφενός μεν η προστασία του δημιουργού και αφετέρου η χορήγηση κινήτρων για την πολιτιστική ανάπτυξη, 
2. Τόσο ο δημιουργός όσο και ο χρήστης γνωρίζουν με σαφήνεια και βεβαιότητα τα δικαιώματά τους όπως αυτά απορρέουν από την άδεια, 3. Η νομική σαφήνεια και βεβαιότητα ως προς τον τρόπο εκμετάλλευσης μειώνει την πιθανότητα τα μέρη να προσφύγουν στη δικαιοσύνη και το κόστος που αυτό συνεπάγεται.

6 Δεκεμβρίου 2008

European Library and Europeana

Ενδιαφέρον βίντεο που δημιούργησαν οι άνθρωποι της American Library Association, τον Ιούνιο του 2008, στα πλαίσια της προσπάθειας τους να διαχωρίσουν και να παρουσιάσουν με σαφήνεια τις υπηρεσίες που προσφέρουν τα portal: The European Library και Europeana, καθώς συχνά οι χρήστες τα ταυτίζουν και τα θέωρούν μια υπηρεσία. Επιπλέον, γίνεται αναφορά στο καθεστώς λειτουργίας που διέπει κάθε portal αντίστοιχα, καθώς και τους φορείς που τα υποστηρίζουν.

Υπενθυμίζουμε ότι οι υπηρεσίες του Europeana είναι προσωρινά εκτός λειτουργίας, λόγω αναβάθμισης τους.

4 Δεκεμβρίου 2008

Ψηφιοποίηση των ελληνικών "Επικαίρων"

 
Το έργο της ψηφιοποίησης του ιστορικού αρχείου των Επικαίρων παρουσίασε το Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο της γενικής γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης. Ιστορικές στιγμές της Ελλάδας, όπως καταγράφηκαν στον φακό της κάμερας περνούν στην ψηφιακή εποχή με ένα πρόγραμμα μεταφοράς των ευαίσθητων φιλμ σε διάφορες μορφές του ψηφιακού format.  

Το σημαντικότερο πάντως είναι ότι όλο αυτό το υλικό, περίπου 1.120 χιλιόμετρα φιλμ θα είναι σταδιακά διαθέσιμο και προσβάσιμο σε ιστοσελίδα του ΕΟΑ από τον Ιανουάριο. Στο έργο της ψηφιοποίησης, που χρειάστηκε 16 μήνες για να ολοκληρωθεί, πέρασαν σε ψηφιακή μορφή 4.300 ταινίες επικαίρων, διάρκειας 5-15 λεπτών. Τα πρωτότυπα φιλμ φυλάσσονται πλέον, ώστε να μην υποστούν επιπλέον φθορά. Στην ιστοσελίδα που δημιουργείται, ώστε να είναι επισκέψιμη από το κοινό, έχει γίνει αρχειοθέτηση του υλικού με περίπου 250 πεδία αναζήτησης. Ολόκληρο το υλικό έχει μεταγραφεί σε τρεις διαφορετικές μορφές ποιότητας ψηφιακού format, standard definition, 2K και 4Κ, ανάλογα με τη σημασία, που κρίθηκε ότι έχει το περιεχόμενο των επικαίρων.  

Στην ιστοσελίδα, το οπτικό υλικό θα παρουσιάζεται με την εύχρηστη και δημοφιλή μορφή του flash. Στους επόμενους στόχους του Εθνικού Οπτικοακουστικού Αρχείου είναι να δημιουργηθεί Εθνικό Πρότυπο Κέντρο Ψηφιοποίησης. Θυμίζουμε ότι το Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο, δημιουργήθηκε στις αρχές του 2006, με το Νόμο 3444/ ΦΕΚ 46 Α’, 02.03.2006, όπου αποφασίστηκε «η σύσταση νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με την επωνυμία «Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο» (ΕΟΑ), το οποίο θα λειτουργεί ως εθνική αρχειοθήκη οπτικοακουστικού και ψηφιακού περιεχομένου». 

  Η αποστολή του ΕΟΑ είναι η αέναη διατήρηση οπτικοακουστικού και πρωτογενώς ψηφιακού υλικού, με σκοπό να προσφέρει στην ελληνική κοινωνία και κάθε ενδιαφερόμενο πρόσβαση στη διαμορφούμενη και εξελισσόμενη περιουσία και κληρονομιά της χώρας στον οπτικοακουστικό και πρωτογενώς ψηφιακό τομέα, για κάθε νόμιμη χρήση.  

Το ΕΟΑ θα καλύπτει τη συλλογή, αρχειοθέτηση, φύλαξη, διαχείριση, συντήρηση, επεξεργασία, παροχή πρόσβασης και αξιοποίηση οπτικοακουστικού και πρωτογενώς ψηφιακού υλικού με ενημερωτικό-ειδησεογραφικό, ιστορικό-πολιτικό και εν γένει κοινωνικό πολιτισμικό περιεχόμενο σχετικό με την Ελλάδα και τον ελληνισμό, σύμφωνα πάντα με τα ισχύοντα περί προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας. Η σύσταση του ΕΟΑ έρχεται να καλύψει ένα προφανές κενό στον τομέα των οπτικοακουστικών αρχείων στη χώρα μας. 

πηγή: Εφημερίδα Καθημερινή 04-12-2008

1 Δεκεμβρίου 2008

obnoxious librarian from hades


τίτλος: obnoxious librarian from hades  
συγγραφέας: Dennie Heye
έτος: 2008  
isbn: 978-1-4092-4412-7
γλώσσα κειμένου: αγγλικά
 
Το βιβλίο αυτό αποτελεί αυτοέκδοση του ολλανδού βιβλιοθηκονόμου, Dennie Heye στο lulu.com, κατ επέκταση μπορεί κάποιος να το κατεβάσει δωρεάν σε pdf μορφή ή να το αποκτήσει σε έντυπη μορφή έναντι 16.50 $, υπολογίστε συν 12$ τα μεταφορικά) (δεν έχει έρθει ακόμα το έντυπο στα χέρια μας, θέλει γύρω στις 20 μέρες, όταν δεν είναι express).  

Προκείται για μια πολύ ενδιαφέρουσα λογοτεχνική προσπάθεια ανάδειξης των μικρών εκείνων στιγμών που χαρακτηρίζουν τη ζωή των βιβλιοθηκονόμων, κατά την εκτέλεση (κυριολεκτικά και μεταφορικά) των επαγγελματικών τους καθηκόντων. Και αν όλο αυτό ακούγεται βαρύγδουπο και σοβαροβανές συγχωρέστε μας, φταίει το ότι φοράμε ακόμα την επαγγελματική μας μάσκα.

Οι λέξεις που χαρακτηρίζουν αυτό το βιβλιαράκι είναι χιούμορ, σάτιρα, αυτοσαρκασμός, ευφυΐα, μεράκι. 119 σελίδες που διαβάζονται απνευστί συντροφιά με ένα μόνιμο χαμόγελο χαραγμένο στο πρόσωπο του αναγνώστη. Παραθέτουμε την περιγραφή που δίνεται από τον εκδότη, καθώς και ένα μικρό απόσπασμα από το "The New York Times Book Review" " The tales of a librarian in a large bureaucracy, dealing with managers, cost reductions, helpdesks and other challenges." "This book touches on war, love, jealousy, and loss... it will propel the author into literary history.. no wait.. that was “Gone with the wind"
Καλή σας ανάγνωση