29 Ιανουαρίου 2015

Ψηφιακό Αποθετήριο DSpace@NTUA



To Ψηφιακό Αποθετήριο DSpace@NTUA αποτελείται από το Ιδρυματικό Αποθετήριο και την Ιστορική Βιβλιοθήκη. Το μεν πρώτο αποτελεί την ψηφιακή συλλογή του ΕΜΠ με τις διπλωματικές, μεταπτυχιακές εργασίες και διδακτορικές διατριβές που εκπονούνται στο Ίδρυμα όπου η κατάθεσή τους είναι υποχρεωτική. Το Ιδρυματικό Αποθετήριο περιλαμβάνει επίσης και τις δημοσιεύσεις των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας σε περιοδικά και σε συνέδρια, κ.λπ. με απώτερο σκοπό να συγκεντρώσει όλη την ερευνητική δραστηριότητα του Ιδρύματος. Λειτουργεί με το λογισμικό διαχείρισης ψηφιακών συλλογών ανοικτού κώδικα DSpace v.1.8, και υλοποιεί το πρωτόκολλο OAI-PMH 2.0 ώστε να εξασφαλίζεται η ανοικτή πρόσβαση και η συγκομιδή μεταδεδομένων. Η δε Βιβλιοθήκη περιλαμβάνει ψηφιοποιημένα βιβλία και περιοδικά της Ιστορικής Βιβλιοθήκης ΕΜΠ, με στόχο την ανάδειξη και διατήρηση σπάνιων συλλογών της, με την ανάπτυξη και διάθεση ψηφιακού περιεχομένου.

Στα πλαίσια ανάδειξης του υλικού της Ιστορικής Βιβλιοθήκης έχουν εκπονηθεί οι παρακάτω εργασίες:

α) Τεκμηρίωση του περιοδικού "Αρχιμήδης" και εισαγωγή των μεταδεδομένων του στην Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Ε.Μ.Π.
Πρόκειται για πτυχιακή εργασία της Κεραμάρη, Βασιλικής, που εκπονήθηκε το 2011 για το ΤΕΙ Αθηνών. Σύμφωνα με την περίληψη της εργασίας: 
Το περιοδικό «Αρχιμήδης» βρίσκεται στην Ιστορική Βιβλιοθήκη της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ). Ανήκει στη συλλογή «Ελληνικά Περιοδικά» της ψηφιακής βιβλιοθήκης ΕΜΠ και αποτελείται από συνολικά 985 άρθρα, που καλύπτουν το χρονικό διάστημα 1899 – 1947. Στην εργασία γίνεται τεκμηρίωση των άρθρων αυτού του περιοδικού και εισαγωγή των μεταδεδομένων του στην ψηφιακή βιβλιοθήκη ΕΜΠ. Στόχος της είναι η αποτελεσματικότερη ανάκτηση περιεχομένου από τους χρήστες με τη βοήθεια τριών ευρετηρίων, τίτλων, συγγραφέων και θεμάτων μη ελεγχόμενων λέξεων κλειδιών. Αρχικά, διορθώνονται οι διπλοεγγραφές στα ήδη υπάρχοντα ευρετήρια τίτλων και συγγραφέων και στη συνέχεια, δομείται από την αρχή ένα ευρετήριο θεμάτων, με μη ελεγχόμενους θεματικούς όρους (με τη χρήση λέξεων κλειδιών). Το ευρετήριο θεμάτων είναι πιο δύσκολο ως προς την σύνταξη σε σχέση με τα άλλα δύο ευρετήρια, λόγω της ανάγνωσης όλων των άρθρων, που χρειάζεται για την εύρεση λέξεων κλειδιών. Αυτή ακριβώς είναι και η συμβολή της συγκεκριμένης πτυχιακής εργασίας, δηλαδή, βελτιώνει την ποιότητα της ανακτώμενης πληροφορίας από τους χρήστες της ψηφιακής έκδοσης του περιοδικού «Αρχιμήδης».
  

β) Αποδελτίωση του περιοδικού "Προμηθέας" και εισαγωγή μεταδεδομένων του στην Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Ε.Μ.Π.
Πρόκειται για πτυχιακή εργασία της Χριστοδούλου, Βασιλικής, που εκπονήθηκε το 2009 για το ΤΕΙ Αθηνών. Σύμφωνα με την περίληψη της εργασίας: 
Η ανάγκη αξιοποίησης των κειμένων τα οποία βρίσκονται αποκλεισμένα σε συλλογικές εκδόσεις, περιοδικά και εφημερίδες ικανοποιείται με την αποδελτίωσή τους. Η πρακτική αυτή, φέρνει στο φως κείμενα τα οποία αξιοποιούνται μέσω δελτίων που εντάσσονται είτε στο γενικό κατάλογο είτε σε άλλον ειδικό. Το περιοδικό «Προμηθέας» βρίσκεται στη Ιστορική Βιβλιοθήκη της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ). Οι ιδιαιτερότητές του, αφενός είναι η παλαιότητά του, για αυτό το λόγο έχει ψηφιοποιηθεί κιόλας, αφού εκδόθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1890 και αφετέρου η μοναδικότητα του, αφού μόνο η Κεντρική Βιβλιοθήκη του ΕΜΠ το έχει στην κατοχή της. Το περιοδικό αυτό, εκδόθηκε κατά τα έτη 1890, 1891 και 1892. Συνολικά αποτελείται από 780 άρθρα. Η εργασία διεξάγει αποδελτίωση στο σύνολο των άρθρων και παράλληλα, εισάγει τα μεταδεδομένα που προκύπτουν στην ψηφιακή βιβλιοθήκη του ΕΜΠ. Στόχος της πτυχιακής αυτής είναι η ευκολότερη ανάκτηση πληροφοριών από τον χρηστή. Διεξάγεται αποδελτίωση με στόχο τη δημιουργία τριών ευρετηρίων. Συντάσσονται ευρετήρια τίτλων, συγγραφέων και θεμάτων (μη ελεγχόμενων λέξεων/φράσεων κλειδιών). Τα ευρετήρια τίτλων και συγγραφέων, προκύπτουν πιο εύκολα, από ότι το ευρετήριο θεμάτων, όπου αποτελεί και τη ουσιαστική συμβολή στην ψηφιακή βιβλιοθήκη του ΕΜΠ. Για την υλοποίησή του, αναγκαία είναι η ανάγνωση του εκάστοτε άρθρου και η εξαγωγή λέξεων ή φράσεων κλειδιών. Τα ευρετήρια εισάγονται στην ψηφιακή βιβλιοθήκη του ΕΜΠ, αποτελώντας ένα χρήσιμο εργαλείο για την αποτελεσματικότερη ανάκτηση της πληροφορίας. Αυτή είναι και η ουσιαστική συμβολή της παρούσας πτυχιακής, που θα ενισχύσει την ποιότητα ανάκτησης της πληροφορίας και το φιλτράρισμά της, με τελικό αποτέλεσμα την καλύτερη εξυπηρέτηση του χρήστη. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: