22 Ιουλίου 2008

Πολτοποίηση Βιβλίων

Με αφορμή την ανάγνωση του βιβλίου Ένα βιβλίο για πέταμα [μυθιστόρημα]/ Paul Deslamand, μετάφραση Μαρία Γαβαλά. - Αθήνα: Πόλις, 2008, αλλά και την προσπάθεια της ομάδας Πυξίς, για τη δημιουργία βιβλιοθηκών με δωρεές, ψάξαμε λίγο παραπάνω το ζήτημα της πολτοποίησης των βιβλίων. Εντοπίσαμε ένα παλιότερο σχετικό άρθρο της κ. Α. Μιχαλοπούλου στην Καθημερινή (18-03-07). Παραθέτουμε κάποια αποσπάσματα που θεωρούμε ότι έχουν ενδιαφέρον, καθώς γίνεται αναφορά και στην δωρεά βιβλίων σε βιβλιοθήκες.

Αμάντα Μιχαλοπούλου "Τα ενοίκια των αποθηκών, η φορολογία, αναγκάζουν τους εκδότες να πολτοποιούν τα βιβλία χωρίς μεγάλη αγοραστική κίνηση. Ωστόσο, η πολτοποίηση ενέχει το στοιχείο του άχρηστου. Kαι η ανακύκλωση, εκτός από περιβαλλοντική πολιτική, είναι και εκδήλωση της πληκτικής ζωής του καταναλωτή που παράγει περισσότερα απ’ όσα καταναλώνει. Ολες αυτές οι σκέψεις δεν είναι ευχάριστες. «Δεν μπορείτε να διοχετεύσετε αλλού μερικά απούλητα βιβλία;» αντέτεινα στον εκδότη, που μου περιέγραφε τα υπέρ και τα κατά της πολτοποίησης. Aπάντησε ότι το έκανε μέχρι πρόσφατα, πληρώνοντας ακόμη και τα μεταφορικά έξοδα ώστε να σταλούν σε αναμορφωτήρια ή φυλακές ή ελληνικά σχολεία του εξωτερικού ορισμένα από τα βιβλία που σκονίζονταν στις αποθήκες. Στον τελευταίο έλεγχο της εφορίας οι ελεγκτές αρνήθηκαν να εγκρίνουν τα δωρεάν διανεμηθέντα αντίτυπα. Tα θεώρησαν πωληθέντα – και το σπουδαιότερο, τα φορολόγησαν ως πωληθέντα. Στη διαμαρτυρία του εκδότη για τη φορολόγηση αντιτύπων που στάλθηκαν σε ελληνικά γυμνάσια της Στουτγάρδης, ο εφοριακός απάντησε: «Δεν μ’ ενδιαφέρει, κύριε, η αγαθοεργία. Aς την πληρώσει το υπουργείο».
Aν –αντί να ασχολούνταν ναρκισσιστικά με την αυτοεικόνα τους– τα υπουργεία Πολιτισμού, Οικονομικών και Παιδείας συνεργάζονταν για να ψηφίσουν μια εγκύκλιο που θα αντικαθιστούσε τη μερική πολτοποίηση με δωρεάν διανομή χάριν ελευθεριότητας (liberalitas), όπως ονομάζεται, κι αν τα εν λόγω αντίτυπα σφραγίζονταν για να μη γίνει αμπέλι ξέφραγο η τάση ελευθεριότητας (ωραία λέξη) μερικών αβρών εκδοτών, ίσως η πολτοποίηση να μην ήταν τόσο σκληρή και άκαμπτη τακτική. Δεν θα ήταν πάντως η μόνη λύση. Ίσως πάλι είναι ουτοπικό να προτείνουμε αντικειμενικά κριτήρια στον φορολογικό έλεγχο, σε μια κοινωνία που ζει από το «φακελάκι».
Kι οι εκδότες, από τη μεριά τους, έχουν κάθε λόγο να φοβούνται τη δωρεάν διανομή αντιτύπων: Ακόμη κι όταν προβαίνουν σε διανομή από ρομαντισμό, ενδιαφέρον για τους ομογενείς ή τους φυλακισμένους, υποπτεύονται ότι οι σχολικές βιβλιοθήκες θα επαναπαυθούν και δεν θ’ αγοράζουν βιβλία, αλλά θα περιμένουν τα δωρεάν αντίτυπα της πολτοποίησης. Tο ελληνικό σχολείο έχει καλοσυνηθίσει να θεωρεί το σχολικό βιβλίο δωρεάν αγαθό και την ανάγνωση επιδοτούμενη ασχολία.

Δεν υπάρχουν σχόλια: