21 Δεκεμβρίου 2008
18 Δεκεμβρίου 2008
Η Ελληνοποίηση των αδειών creative commons
Η μεγάλη χρήση του διαδικτύου σε όλο τον κόσμο διαμορφώνει πλέον νέες συνθήκες για το πως μοιραζόμαστε αυτά που δημιουργούμε ή αγοράζουμε. Σήμερα εκατομμύρια έργα όπως άρθρα, φωτογραφίες, βιβλία, μουσική, βίντεο διατίθενται σε ψηφιακή μορφή. Τα ψηφιακά αγαθά έχουν την πολύ σημαντική ιδιότητα ότι είναι άυλα και έτσι όταν μοιραζόμαστε ένα αντίγραφο δεν στερούμαστε το πρωτότυπο.
Oι άδειες Creative Commons(cc) δημιουργήθηκαν για να παρέχουν την δυνατότητα σε συγγραφείς, επιστήμονες, καλλιτέχνες και εκπαιδευτικούς να αποφασίζουν ποια από τα δικαιώματα που τους εξασφαλίζει το Δίκαιο της Πνευματικής Ιδιοκτησίας να διαθέτουν ελεύθερα. Στο χρήστη επιτρέπεται ιδίως η αναπαραγωγή, η διανομή, η παρουσίαση στο κοινό και η μετατροπή του έργου. Στόχος είναι να αποφεύγονται προβλήματα που δημιουργεί στην ελεύθερη ανταλλαγή πληροφορίας το ισχύον Δίκαιο.
Ο δημιουργός επιλέγει μία από τις άδειες Creative Commons και στη συνέχεια μπορεί να ενσωματώσει τη συγκεκριμένη άδεια στην ιστοσελίδα του όπου δημοσιεύει το έργο του. Αν δεν έχει δική του ιστοσελίδα, μπορεί να δημοσιεύει το έργο του σε ιστοσελίδες που διαθέτουν αυτές τις άδειες. Οι άδειες Creative Commons δεν καθιστούν αναγκαία τη χρήση τεχνολογικών μέτρων από το δημιουργό για την προστασία του δικαιώματος του, επί της Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Σκοπός του συστήματος που προτείνεται με τις άδειες Creative Commons δεν είναι η ανατροπή και κατάργηση της πνευματικής ιδιοκτησίας, αλλά ο επαναπροσδιορισμός των κανόνων της και η δημιουργία νέας ισορροπίας με βάση τις αρχές του διαδικτύου.
Η ελεύθερη διασκευή και μετατροπή καθιστά το περιεχόμενο προσιτό στο κοινό με τους συμβατικούς όρους που οι ίδιοι οι δημιουργοί επιλέγουν, με απώτερο στόχο τη δημιουργία ενός δημόσιου χώρου ψηφιακών αγαθών με τα οποία μπορούν να παραχθούν άλλα έργα. Οι άδειες Creative Commons δεν επιφέρουν αλλαγή στο θεσμικό πλαίσιο προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας. Οι αρχές που διέπουν τις άδειες Creative Commons οδηγούν στην παράλληλη συνύπαρξη δύο κατηγοριών αδειών εκμετάλλευσης ή χρήσης: oι άδειες που βασίζονται στους σταθερούς κανόνες της πνευματικής ιδιοκτησίας, και οι άδειες που βασίζονται στους κανόνες των Creative Commons και αφορούν κυρίως στη χρήση έργων σε ψηφιακή μορφή.
Από τις 13 Οκτωβρίου 2007 η Ελλάδα προστέθηκε στις χώρες που μέχρι σήμερα έχουν προσαρμόσει τις άδειες Creative Commons στο πλαίσιο του εσωτερικού δικαίου για την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας. Η εκδήλωση έναρξης διάθεσης αυτών των ελληνικών αδειών Creative Commons έγινε στην αίθουσα τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι ελληνοποιημένες άδειες Creative Commons διατίθενται μέσω του διαδικτυακού τόπου creative commons international.
Στον διαδικτυακό τόπο creativecommons.gr έχουν καταχωρηθεί οι συνήθεις ερωτήσεις και απαντήσεις των χρηστών των αδειών αυτών, εργασίες σχετικές με τις ελληνοποιημένες άδειες, με σκοπό να διευκολυνθεί η χρήση των αδειών αυτών από τους Έλληνες δημιουργούς και δικαιούχους πνευματικής ιδιοκτησίας. Κοινότητα Ελλήνων δημιουργών που κάνουν χρήση των ελληνοποιημένων αδειών Creative Commons έχει δημιουργηθεί - και συνεχώς εμπλουτίζεται με νέα μέλη στο FACEBOOK, σύστημα κοινωνικής δικτύωσης. Χαρακτηριστικά των αδειών Creative Commons:
- Προσφέρονται δωρεάν μέσω διαδικτύου
- Δεν είναι αποκλειστικές
- Η χρήση τους δεν απαιτεί την παραίτηση του δικαιούχου των δικαιωμάτων της πνευματικής ιδιοκτησίας από τις εξουσίες του, που απορρέουν είτε από το περιουσιακό είτε από το ηθικό δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας
- Επιτρέπουν την ανταλλαγή έργων μέσα από το διαδίκτυο. Πεδίο εφαρμογής των αδειών Creative Commons:
- δημόσια πληροφορία
- βιβλιοθήκες
- εκπαιδευτικό περιεχόμενο
- περιεχόμενο καλών τεχνών
- ραδιοτηλεοπτικό περιεχόμενο
- μουσικά έργα Τα 3 μέρη των αδειών Creative Commons
: Εισαγωγικό περιεχόμενο (Commons Deed)
:Περιληπτική διατύπωση σε απλή γλώσσα έτσι ώστε να είναι εύληπτη και από μη νομομαθείς, του περιεχομένου της άδειας, δηλαδή των χρήσεων του έργου που επιτρέπει η άδεια. Νομικό περιεχόμενο (Legal Code)
: Πλήρης και αναλυτική διατύπωση των χρήσεων του έργου που επιτρέπει η άδεια. Τεχνολογικό περιεχόμενο(Meta-data): Μετα-δεδομένα (meta-tags και meta-data)τα οποία επιτρέπουν την αναγνώριση των έργων που διατίθενται και διαδίδονται υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις των αδειών αυτών.
Τα 4 στοιχεία των αδειών Creative Commons:
- Αναφορά στον αρχικό δημιουργό (Attribution)
- Απαγόρευση εμπορικής χρήσης του έργου (Non-Commercial)
- Απαγόρευση δημιουργίας παραγώγων έργων (No-Derivatives)
- Διανομή του παράγωγου έργου με τους όρους της αρχικής άδειας (Share- Alike)
Ενδυνάμωση της Πνευματικής Ιδιοκτησίας μέσω των αδειών Creative Commons: Οι άδειες Creative Commons είναι σύμφωνες με το νομικό πλαίσιο περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας, καθώς:
1. Συμβάλλουν στο διμερή σκοπό της Πνευματικής Ιδιοκτησίας, που είναι, αφενός μεν η προστασία του δημιουργού και αφετέρου η χορήγηση κινήτρων για την πολιτιστική ανάπτυξη,
2. Τόσο ο δημιουργός όσο και ο χρήστης γνωρίζουν με σαφήνεια και βεβαιότητα τα δικαιώματά τους όπως αυτά απορρέουν από την άδεια, 3. Η νομική σαφήνεια και βεβαιότητα ως προς τον τρόπο εκμετάλλευσης μειώνει την πιθανότητα τα μέρη να προσφύγουν στη δικαιοσύνη και το κόστος που αυτό συνεπάγεται.
6 Δεκεμβρίου 2008
European Library and Europeana
Ενδιαφέρον βίντεο που δημιούργησαν οι άνθρωποι της American Library Association, τον Ιούνιο του 2008, στα πλαίσια της προσπάθειας τους να διαχωρίσουν και να παρουσιάσουν με σαφήνεια τις υπηρεσίες που προσφέρουν τα portal: The European Library και Europeana, καθώς συχνά οι χρήστες τα ταυτίζουν και τα θέωρούν μια υπηρεσία. Επιπλέον, γίνεται αναφορά στο καθεστώς λειτουργίας που διέπει κάθε portal αντίστοιχα, καθώς και τους φορείς που τα υποστηρίζουν.
4 Δεκεμβρίου 2008
Ψηφιοποίηση των ελληνικών "Επικαίρων"
Το έργο της ψηφιοποίησης του ιστορικού αρχείου των Επικαίρων παρουσίασε το Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο της γενικής γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης. Ιστορικές στιγμές της Ελλάδας, όπως καταγράφηκαν στον φακό της κάμερας περνούν στην ψηφιακή εποχή με ένα πρόγραμμα μεταφοράς των ευαίσθητων φιλμ σε διάφορες μορφές του ψηφιακού format.
Το σημαντικότερο πάντως είναι ότι όλο αυτό το υλικό, περίπου 1.120 χιλιόμετρα φιλμ θα είναι σταδιακά διαθέσιμο και προσβάσιμο σε ιστοσελίδα του ΕΟΑ από τον Ιανουάριο. Στο έργο της ψηφιοποίησης, που χρειάστηκε 16 μήνες για να ολοκληρωθεί, πέρασαν σε ψηφιακή μορφή 4.300 ταινίες επικαίρων, διάρκειας 5-15 λεπτών. Τα πρωτότυπα φιλμ φυλάσσονται πλέον, ώστε να μην υποστούν επιπλέον φθορά. Στην ιστοσελίδα που δημιουργείται, ώστε να είναι επισκέψιμη από το κοινό, έχει γίνει αρχειοθέτηση του υλικού με περίπου 250 πεδία αναζήτησης. Ολόκληρο το υλικό έχει μεταγραφεί σε τρεις διαφορετικές μορφές ποιότητας ψηφιακού format, standard definition, 2K και 4Κ, ανάλογα με τη σημασία, που κρίθηκε ότι έχει το περιεχόμενο των επικαίρων.
Στην ιστοσελίδα, το οπτικό υλικό θα παρουσιάζεται με την εύχρηστη και δημοφιλή μορφή του flash. Στους επόμενους στόχους του Εθνικού Οπτικοακουστικού Αρχείου είναι να δημιουργηθεί Εθνικό Πρότυπο Κέντρο Ψηφιοποίησης. Θυμίζουμε ότι το Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο, δημιουργήθηκε στις αρχές του 2006, με το Νόμο 3444/ ΦΕΚ 46 Α’, 02.03.2006, όπου αποφασίστηκε «η σύσταση νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με την επωνυμία «Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο» (ΕΟΑ), το οποίο θα λειτουργεί ως εθνική αρχειοθήκη οπτικοακουστικού και ψηφιακού περιεχομένου».
Η αποστολή του ΕΟΑ είναι η αέναη διατήρηση οπτικοακουστικού και πρωτογενώς ψηφιακού υλικού, με σκοπό να προσφέρει στην ελληνική κοινωνία και κάθε ενδιαφερόμενο πρόσβαση στη διαμορφούμενη και εξελισσόμενη περιουσία και κληρονομιά της χώρας στον οπτικοακουστικό και πρωτογενώς ψηφιακό τομέα, για κάθε νόμιμη χρήση.
Το ΕΟΑ θα καλύπτει τη συλλογή, αρχειοθέτηση, φύλαξη, διαχείριση, συντήρηση, επεξεργασία, παροχή πρόσβασης και αξιοποίηση οπτικοακουστικού και πρωτογενώς ψηφιακού υλικού με ενημερωτικό-ειδησεογραφικό, ιστορικό-πολιτικό και εν γένει κοινωνικό πολιτισμικό περιεχόμενο σχετικό με την Ελλάδα και τον ελληνισμό, σύμφωνα πάντα με τα ισχύοντα περί προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας. Η σύσταση του ΕΟΑ έρχεται να καλύψει ένα προφανές κενό στον τομέα των οπτικοακουστικών αρχείων στη χώρα μας.
πηγή: Εφημερίδα Καθημερινή 04-12-2008
2 Δεκεμβρίου 2008
1 Δεκεμβρίου 2008
obnoxious librarian from hades
τίτλος: obnoxious librarian from hades
συγγραφέας: Dennie Heye
έτος: 2008
isbn: 978-1-4092-4412-7
γλώσσα κειμένου: αγγλικά
Το βιβλίο αυτό αποτελεί αυτοέκδοση του ολλανδού βιβλιοθηκονόμου, Dennie Heye στο lulu.com, κατ επέκταση μπορεί κάποιος να το κατεβάσει δωρεάν σε pdf μορφή ή να το αποκτήσει σε έντυπη μορφή έναντι 16.50 $, υπολογίστε συν 12$ τα μεταφορικά) (δεν έχει έρθει ακόμα το έντυπο στα χέρια μας, θέλει γύρω στις 20 μέρες, όταν δεν είναι express). συγγραφέας: Dennie Heye
έτος: 2008
isbn: 978-1-4092-4412-7
γλώσσα κειμένου: αγγλικά
Προκείται για μια πολύ ενδιαφέρουσα λογοτεχνική προσπάθεια ανάδειξης των μικρών εκείνων στιγμών που χαρακτηρίζουν τη ζωή των βιβλιοθηκονόμων, κατά την εκτέλεση (κυριολεκτικά και μεταφορικά) των επαγγελματικών τους καθηκόντων. Και αν όλο αυτό ακούγεται βαρύγδουπο και σοβαροβανές συγχωρέστε μας, φταίει το ότι φοράμε ακόμα την επαγγελματική μας μάσκα.
Οι λέξεις που χαρακτηρίζουν αυτό το βιβλιαράκι είναι χιούμορ, σάτιρα, αυτοσαρκασμός, ευφυΐα, μεράκι. 119 σελίδες που διαβάζονται απνευστί συντροφιά με ένα μόνιμο χαμόγελο χαραγμένο στο πρόσωπο του αναγνώστη. Παραθέτουμε την περιγραφή που δίνεται από τον εκδότη, καθώς και ένα μικρό απόσπασμα από το "The New York Times Book Review" " The tales of a librarian in a large bureaucracy, dealing with managers, cost reductions, helpdesks and other challenges." "This book touches on war, love, jealousy, and loss... it will propel the author into literary history.. no wait.. that was “Gone with the wind"
Καλή σας ανάγνωση
23 Νοεμβρίου 2008
16o Πανελλήνιο Συνέδριο Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών
Πληροφορειακή Παιδεία
Εισαγωγή Καθώς η έρευνα και η εκπαίδευση βασίζονται ολοένα και περισσότερο σε παγκόσμια δίκτυα για τη δημιουργία, την αποθήκευση και κυρίως τη διάδοση της γνώσης, η ανάγκη για την ανάπτυξη πληροφοριακά εκπαιδευμένων ατόμων γίνεται όλο και περισσότερο αντιληπτή, κυρίως μέσα στην ακαδημαϊκή κοινότητα. Οι σπουδαστές δε διαθέτουν συνήθως τις απαραίτητες δεξιότητες, ώστε να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις ραγδαίες εξελίξεις, ενώ το διδακτικό προσωπικό έχει ανάγκη από διαρκή επιμορφωτικά προγράμματα, προκειμένου να είναι σε θέση να κάνει χρήση των νέων τεχνολογιών για αποτελεσματικότερη μάθηση. Η διαμόρφωση, λοιπόν, του γενικότερου πληροφοριακού «γίγνεσθαι» παρέχει την ευκαιρία στους βιβλιοθηκονόμους-επιστήμονες της πληροφόρησης να αποτελέσουν σημαντικό συνδετικό κρίκο στην εξέλιξη ολοκληρωμένων προγραμμάτων σπουδών βασιζόμενων στην έννοια της «πληροφοριακής παιδείας». Πληροφορειακή Παιδεία και Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες. Πανωραία, Γαϊτάνου, Ρουγγέρη, Δομηνίκη-Μαρκησία.
17 Νοεμβρίου 2008
Ιατρείον Ψυχής: Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας
Ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ για τη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας και τη σημασία της. Περιήγηση στο χώρο που φιλοξενήθηκε η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Μελετητές και επιστήμονες της Αιγύπτου μιλούν για τα σημαντικά ευρήματα των ανασκαφών που πραγματοποιήθηκαν στο χώρο αυτό. Αναφέρονται στη λειτουργία και προσφορά της Βιβλιοθήκης, στις εκδοχές για τα πιθανά αίτια καταστροφής του σημαντικού αυτού πολιτιστικού κέντρου της ανθρωπότητας, αλλά και στις επιπτώσεις της καταστροφής για την πανανθρώπινη γνώση. Έτος Παραγωγής 1992 Διάρκεια: 30 λεπτά Πηγή: ΕΡΤ – Οπτικοακουστικό Αρχείο
11 Νοεμβρίου 2008
7 Νοεμβρίου 2008
e-books ήρθαν για να μείνουν
άρθρο των Tom Wilkie and Sian Harris στο e-journal “research information”
Τα ηλεκτρονικά βιβλία αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη δημοτικότητα, ιδίως μεταξύ των ερευνητών, όμως υπάρχουν ακόμα πολλές προκλήσεις να αντιμετωπιστούν. Χαρακτηριστική είναι η φράση των αρθρογράφων: E-books are back and this time, they are here to stay.
Στο Online Information συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο τον Δεκέμβριο του 2007, διατυπώθηκε η άποψη ότι μετά από δυο δεκαετίες με μεγάλες και εσφαλμένες προσδοκίες, μπορεί να βρισκόμαστε σε σημείο ορόσημο για τα e-books. Παρόλα αυτά ο τρόπος χρήσης των e-books μπορεί να λειτουργήσει ως παράγοντας μετάλλαξης του επαγγέλματος των Βιβλιοθηκονόμων και των Επιστημών της Πληροφόρησης (στη γνωστή παραδοσιακή του μορφή), καθώς οι εκδότες μπορούν μετεξελιχθούν, να αντικαταστήσουν του Βιβλιοθηκονόμους και να λειτουργήσουν ως μεσάζοντες ανάμεσα σε αναγνώστες και περιεχόμενο.
Σύμφωνα με τον Jan Palmen, αντιπρόεδρο της εταιρείας Innodata Isogen, διαφαίνονταν ήδη από το 1999, ότι η αποδοχή των e-books ήταν προ των πυλών. Οι παρατηρητές είχαν προβλέψει ότι η αγορά για των e-books θα ανέρχονταν γύρω στα 25 δις δολάρια μέχρι το 2008. Όμως, στην πραγματικότητα, δήλωσε, ότι τα καθαρά έσοδα από τα e-books, κατά το 2007, δεν πρέπει να ξεπέρασαν 30 εκατομμύρια δολάρια. Όποια και αν είναι τα συνολικά στοιχεία, τα e-books φαίνεται να αποτελούν πλέον, ένα σημαντικό κομμάτι στο παζλ της ανάκτησης πληροφοριών, κυρίως για τους επιστήμονες – ερευνητές. «Υπήρξε πολύ καλή ανταπόκριση, κυρίως από τους ερευνητές,» σχολίασε Olaf Ernst, πρόεδρος του eProduct management and innovation of Springer, η οποία διαθέτει περισσότερα από 25.000 ηλεκτρονικά βιβλία, πολλά από τα οποία απευθύνονται στον ακαδημαϊκό χώρο.
Για τον ίδιο, ο λόγος της δημοτικότητας των e-books στον επιστημονικό κλάδο, σε σχέση με άλλους τύπους βιβλίων είναι απλός: «Οι ερευνητές ήδη πραγματοποιούν το μεγαλύτερο ποσοστό των εργασιών τους, μέσω του Διαδικτύου. Στην καταναλωτική αγορά, λοιπόν, θα πρέπει πραγματικά να τους πείσεις για έναν διαφορετικό τρόπο ανάγνωσης βιβλίων,» εξήγησε. Ο James Gray, ο πρόεδρος της Ingram Digital Group, η οποία έχει αναπτύξει την πλατφόρμα ηλεκτρονικών βιβλίων MyiLibrary, συμφωνεί. «Οι βιβλιοθήκες των πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων φαίνεται να προτιμούν τα e-books. Είναι αρκετά εξοικειωμένες με το ψηφιακό περιεχόμενο», παρατήρεί. «Το STM (scientific, technical and medical) περιεχόμενο είναι πολύ μπροστά αυτή τη στιγμή, αλλά αρχίζουμε να βλέπουμε αυτές τις τάσεις μαζί με βιβλία των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών».
Ωστόσο, παρά τον ενθουσιασμό των ερευνητών, υπάρχουν σχεδόν ανυπέρβλητα εμπόδια για την ευρύτερη αποδοχή των e-books. Το πρώτο εμπόδιο είναι η μορφή του αρχείου. Αρχικά, όσες μορφές (format) υπήρχαν για τα e-books, τόσοι «παίκτες» υπήρχαν στην αγορά. Ακόμη και σήμερα, οι εκδότες εξακολουθούν να αγωνίζονται για τις μορφές και τις συσκευές με τις οποίες θα είναι δυνατή η ανάγνωση ενός e-book και το «Ποια μορφή;" παραμένει ερώτημα δύσκολο να απαντηθεί, αν και η XML φαίνεται να αναδύεται ως η πιο δημοφιλή επιλογή. «Ωθούμε τους εκδότες να σκεφτούν πρώτα το XML workflow. Παρόλα αυτά, υπάρχει μια τεράστια κληρονομιά, αρχείων PDF καθώς και άλλων αρχείων» σχολίασε ο Gray.
Ο Wasinger Scott, διευθυντής επιχειρηματικής ανάπτυξης της OCLC, η οποία παρέχει ηλεκτρονικά βιβλία μέσω της πλατφόρμας NetLibrary, συμμερίζεται την άποψη αυτή: «Θα μπορούσαν να υπάρχουν επιχειρήματα για ορισμένες και από τις άλλες μορφές, αλλά νομίζω ότι το XML είναι η λύση, έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα», δήλωσε. «Είμαστε πεπεισμένοι ότι η τεχνολογία που θα επικρατήσει θα είναι η XML. Είναι το βασικό στοιχείο για το ηλεκτρονικό περιεχόμενο», συμφώνησε ο εκπρόσωπος της Innodata. «Θα βελτιωθεί η πρόσβαση, καθώς θα είναι δυνατή η re-purposing του περιεχομένου». Αλλά η μορφή αρχείου δεν είναι το μόνο τεχνολογικό εμπόδιο.
Ο Palmen προειδοποίησε ότι η τεχνολογία δεν θα επηρεάσει μόνο τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζεται το περιεχόμενο και ότι η μετάβαση των e-books, είναι κάτι περισσότερο από μια απλή αλλαγή ενός παραδοσιακού μηχανισμού. Επεσήμανε, ότι «οι άνθρωποι εξακολουθούν να σκέφτονται τα e-books βιβλία, χωρίς το “e”». «Ακόμα και τώρα, ορισμένα έργα υπάρχουν σε ηλεκτρονική μορφή με pdf αρχεία, ενώ η ιδέα της λήψης (downloading) e-books σε εκτυπώσιμη μορφή, αντιβαίνει τη μορφή και τη φύση των e-books». Κατά την άποψή του, είναι λάθος να θεωρούμε τα e-books ως απλή «διασκευή - spin-off» των εντύπων. «Τα e-books πρέπει να έχουν τη δυνατότητα μεταφοράς στα κινητά τηλέφωνα (cellphones)», είπε.
Αυτά υπάρχουν σε ένα ηλεκτρονικό περιβάλλον και χρειάζονται την υποστήριξη των πολυμέσων - για παράδειγμα, ομιλούντα βιβλία και βίντεο (ενδεχομένως υπερσύνδεσμοι συσχετίσεως του περιεχομένου). Γιατί, να μην είναι δυνατό στους χρήστες να αγοράσουν ένα βιβλίο στα αγγλικά, αλλά να μπορούν να το διαβάσουν και σε άλλες γλώσσες;, ρωτάει ο Palmen. Για να θεωρηθούν τα ηλεκτρονικά βιβλία επιτυχημένα, θα πρέπει οι αναγνώστες να είναι σε θέση να ανταλλάσσουν απόψεις και οπτικές, γύρω από αυτά, και να μπορούν δημιουργήσουν την προσωπική τους ψηφιακή βιβλιοθήκη. «Οι μεγαλύτεροι drivers (συσκευές και λογισμικό ανάγνωσης) για e-books είναι διαθέσιμοι και οικονομικοί, αλλά μπορείτε να τους διαφοροποιήσετε κάνοντας έξυπνα πράγματα με το περιεχόμενο;», παρατηρεί ο James Ingram Gray. «Ποια θα είναι αυτά τα επιπλέον χαρακτηριστικά, θα εξαρτάται από το τι κάνουν οι αναγνώστες, ποια θα είναι η άνεση ανάγνωσης που θα έχουν ή εκμάθησης χρήσης του περιεχομένου, καθώς και το ενδεχόμενο να χρειαστεί να κρατήσουν σημειώσεις».
Όλες αυτές οι τεχνολογικές συζητήσεις εξαρτώνται και από άλλα ζητήματα. Για παράδειγμα, χωρίς κάποιο επίπεδο τυποποίησης ή βιομηχανικής συνεργασίας είναι δύσκολο να αναπτυχθούν αρχειοθετικές στρατηγικές. Ο Gray κρίνει ότι αυτό αποτελεί μια σημαντική πρόκληση: «όσοι εμπλέκονται στην περιοδική ψηφιακή διατήρησης μπορεί να έχουν ρόλο στην διαδικασία της αρχειοθέτησης», προβλέπει. «Βρισκόμαστε σε συνεργασία με τις βιβλιοθήκες για αυτό» Οι Aggregators, όπως η MyiLibrary θα μπορούσαν δυνητικά να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην οργάνωση και την τυποποίηση των e-books, όπως έκαναν και για τα e-journals. «Δεν υπάρχουν υπηρεσίες ευρετηρίασης και περίληψης για τα e-books αυτή τη στιγμή," επεσήμανε o Gray.
Τι περισσότερο;, βιβλία, τα οποία επί του παρόντος δεν παρέχονται ορθά, σε αυτού του είδους την οργάνωση. «Οι εκδότες θα αρχίσουν να ωθούν τους συγγραφείς να γράφουν περιλήψεις για τα εκάστοτε κεφάλαια», προβλέπει ο Gray. το πλήρες άρθρο εδώ
5 Νοεμβρίου 2008
2 Νοεμβρίου 2008
31 Οκτωβρίου 2008
28 Οκτωβρίου 2008
Βιβλιοθηκονομικά βιβλία στο Google Book Search
Βιβλία, στα αγγλικά, τα οποία μπορείτε να "ξεφυλλίσετε" στην υπηρεσία Google Book Search και έχουν άμεση σχέση με την βιβλιοθηκομία και τις βιβλιοθήκες.
By Sondra Cuban, Kathleen De La Pea McCook
Contributor Kathleen De La Pea McCook
Published by Libraries Unlimited, 2007
ISBN 1591582970, 9781591582977
255 pages
By Audrey Fenner
Contributor Audrey Fenner
Published by Haworth Press, 2006
ISBN 0789028344, 9780789028341
203 pages
Library Services to the Incarcerated: Applying the Public Library Model in Correctional Facility Libraries
By Holly Yu, Scott Breivold
Contributor Holly Yu, Scott Breivold
Published by Idea Group Inc (IGI), 2008
ISBN 1599048914, 9781599048918
416 pages
By Alice Hazeltine
Published by BiblioBazaar, LLC, 2007
ISBN 1426400616, 9781426400612
400 pages
Library Services to the Incarcerated: Applying the Public Library Model in Correctional Facility Libraries
By Sheila Clark, Erica MacCreaigh
Published by Libraries Unlimited,2006
ISBN 1591582903, 9781591582908
246 pages
By Michael E. Casey, Laura C. Savastinuk
Published by Information Today, Inc., 2007
ISBN 1573872970, 9781573872973
172 pages
By Meredith G. Farkas
Published by Information Today, Inc., 2007
ISBN 157387275X, 9781573872751
320 pages
By Jennifer Rowley, Richard Hartley
Contributor Jennifer Rowley, Richard Hartley
Published by Ashgate Publishing, Ltd., 2008
ISBN 0754644316, 9780754644316
400 pages
Research and Advanced Technology for Digital Libraries: 12th European Conference, Ecdl 2008, Aarhus, Denmark, September 14-19, 2008. Proceedings
By Laura B. Cohen
Contributor Laura B. Cohen
Published by Assoc of College & Resrch Libraries, 2007
ISBN 0838984525, 9780838984529
167 pages
Research and Advanced Technology for Digital Libraries: 12th European Conference, Ecdl 2008, Aarhus, Denmark, September 14-19, 2008. Proceedings
edited by Birte Christensen-Dalsgaard, Donatella Castelli, Bolette Ammitzboll Jurik, Joan Lippincott
Contributor Birte Christensen-Dalsgaard
Published by Springer, 2008
ISBN 3540875980, 9783540875987
457 pages
By Joan M. Reitz
Published by Libraries Unlimited, 2004
ISBN 1591580757, 9781591580751
800 pages
21 Οκτωβρίου 2008
Eskander S.: Συνέντευξη του Διευθυντή της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Βαγδάτης
Συνέντευξη του Διευθυντή της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Βαγδάτης, Σαάντ Εσκαντέρ στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία.
Ανάμεσα στον Νοέμβριο του 2006 και τον Ιούλιο του 2007, αυτή την κόλαση περιέγραφε σε ένα ηλεκτρονικό ημερολόγιο που δημοσιευόταν στο site της Βρετανικής Βιβλιοθήκης και της ισπανικής εφημερίδας «El Pais». Εκεί έγραφε πως έχει αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει αντισυμβατικές μεθόδους προκειμένου να αναστήσει την Εθνική Βιβλιοθήκη. Δηλαδή; «Έκανα ό,τι χρειαζόταν για να παρακάμψω τη γραφειοκρατία και τη διαφθορά, που κατά τη γνώμη μου είναι πιο επικίνδυνες από την Αλ Κάιντα», απαντά. Γεννημένος το 1962 στη Βαγδάτη, ο Κούρδος Εσκαντέρ είχε εγκαταλείψει την πόλη στα 19 του χρόνια, για να συμμετάσχει στην κουρδική αντίσταση. Μέχρι να επιστρέψει στην ιρακινή πρωτεύουσα το 2003, μετά την ανατροπή του Σαντάμ, είχαν μεσολαβήσει πολλά - είχε ολοκληρώσει το διδακτορικό του στο Λονδίνο όπου και εργαζόταν, είχε παντρευτεί και είχε μόλις γίνει πατέρας, είχε αποκτήσει βρετανική υπηκοότητα.
«Το 2003 στο Λονδίνο, όταν πήρα την απόφαση να γυρίσω, δεν ήμουν μόνος. Ήμασταν μια παρέα από εκπατρισμένους Ιρακινούς -καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι, συγγραφείς- που φτάσαμε στη Βαγδάτη με δύο αυτοκίνητα. Δυστυχώς συναντήσαμε μια κατάσταση που όχι μόνο ήταν πολύ επικίνδυνη, αλλά χειροτέρευε διαρκώς. Ύστερα από ένα διάστημα οι υπόλοιποι εγκατέλειψαν τη Βαγδάτη για να γυρίσουν πίσω στο Λονδίνο. Ήμουν ο μόνος που αποφάσισε να μείνει».
Όταν αναλάβατε τα καθήκοντά σας στην Εθνική Βιβλιοθήκη και το Αρχείο, ποια ήταν η έκταση της ζημιάς που αντιμετωπίσατε; «Μιλάμε για τον πιο βαριά τραυματισμένο πολιτιστικό θεσμό της χώρας. Οι κτιριακές εγκαταστάσεις είχαν υποστεί τεράστιες ζημιές κι αντιμετώπιζαν σοβαρά δομικά προβλήματα. Δεν είχαμε ηλεκτρικό ή νερό, είχε εξαφανιστεί το σύνολο του εξοπλισμού και φυσικά όλα τα έπιπλα. Οι απώλειες, τώρα, σε πολιτιστικό κεφάλαιο ήταν πολύ σημαντικές. Υπολογίζω πως χάθηκε περίπου το 60% του Αρχείου - χάρτες, έγγραφα, φωτογραφίες, σπάνιες εκδόσεις. Και η συλλογή της Βιβλιοθήκης είχε φτωχύνει κατά 25%. Η λεηλασία έγινε μεταξύ 10 και 12 Απριλίου του 2003, αμέσως μετά την ανατροπή του καθεστώτος. Τρεις ομάδες εισέβαλαν στις εγκαταστάσεις: η πρώτη αποτελούνταν από κοινούς πλιατσικολόγους, από αυτούς που είναι ίδιοι παντού στον κόσμο. Σήκωσαν έπιπλα, εργαλεία, ό,τι έβρισκαν μπροστά τους. Έπειτα υπήρχαν οι επαγγελματίες κλέφτες, οι οποίοι απέσπασαν πολύτιμα και μεγάλα τμήματα της συλλογής μας, σπάνια βιβλία, χάρτες, έγγραφα και φωτογραφίες. Οι πιο επικίνδυνοι, όμως, ήταν οι εμπρηστές, οι οποίοι διατηρούσαν δεσμούς με το προηγούμενο καθεστώς. Εκείνοι έβαλαν φωτιά και κατέστρεψαν το Κρατικό Αρχείο, που κάλυπτε την ιρακινή ιστορία από τα μέσα του 20ού αιώνα έως τις πρώτες μέρες της ηγεσίας του Σαντάμ»
Μέχρι στιγμής τι έχετε καταφέρει να ανακτήσετε; «Εκτός Ιράκ, τίποτε. Έχουμε αποδείξεις πως έγγραφα, χειρόγραφα -όπως και άλλα ιρακινά πολιτιστικά αγαθά, αρχαία ή σύγχρονα- πουλήθηκαν στη Σαουδική Αραβία, την Ιορδανία, το Ιράν, την Τουρκία, τη Συρία. Έγγραφα που σχετίζονται με την ιρακινή εξωτερική πολιτική απέναντι στο Ιράν, κατέληξαν στο Ιράν. Οτιδήποτε είχε σχέση με τα προβλήματά μας με το Κουβέιτ, πέρασε λαθραία στο Κουβέιτ, το ίδιο ισχύει για ντοκουμέντα που σχετίζονται με τις τουρκοϊρακινές σχέσεις - βρίσκονται στην Τουρκία, άλλα αντιστοίχως στη Συρία και τη Σαουδική Αραβία. Υπάρχει ένα μονοπάτι λαθρεμπορίου ανάμεσα στο Ιράκ και τα γειτονικά κράτη. Πολλοί που κατηγορούσαν τους Αμερικανούς πως δεν προστατεύουν τον ιρακινό πολιτισμό, αναμίχθηκαν στην καταστροφή και τη λεηλασία της ιρακινής πολιτιστικής κληρονομιάς. Μέσα στο Ιράκ, όμως, κάτι έχουμε πετύχει. Υπήρξαν άνθρωποι την περίοδο της λεηλασίας που αγόρασαν σπάνια βιβλία τα οποία είχαν κλαπεί από τη Βιβλιοθήκη. Μόλις η κατάσταση σταθεροποιήθηκε με προσέγγισαν και τα επέστρεψαν. Συνολικά πήραμε πίσω 300 βιβλία».
Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή τα τελευταία πέντε χρόνια, η στιγμή που ίσως μπήκατε στον πειρασμό να τα παρατήσετε; «Η χειρότερη στιγμή ήταν η δολοφονία του Αλί Σαλίχ, το 2006. Ο Αλί ήταν ένας υπέροχος νέος άνθρωπος, ένας πολύ ταλαντούχος web designer που είχα προσλάβει το 2004. Τέσσερις ένοπλοι τον ανάγκασαν να βγει από το αυτοκίνητό του και τον πυροβόλησαν εν ψυχρώ. Αισθάνθηκα ένοχος για τη δολοφονία του, επειδή εγώ ήμουν αυτός που τον προσέλαβε. Η απώλεια του Αλί είναι κάτι που δεν νομίζω πως θα μπορέσω να ξεπεράσω, ήταν ένας άνθρωπος που αγαπούσα και θαύμαζα πάρα πολύ για την εντιμότητα και τη γενναιότητά του. Δεν σκέφτηκα, όμως, να φύγω από τη Βαγδάτη. Αισθάνομαι πως έχω μεγάλη ευθύνη απέναντι στους ανθρώπους που εργάζονται εδώ. Έχω προσλάβει δεκάδες νεαρούς άνδρες και γυναίκες. Έχω, λοιπόν, καθήκον να μείνω κοντά τους».
Ποιο είναι το όραμά σας για τον ρόλο που μπορεί να παίξει ένας θεσμός όπως η Εθνική Βιβλιοθήκη στην οικοδόμηση ενός σύγχρονου, δημοκρατικού κράτους; «Τα πιο κρίσιμα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε τα τελευταία πέντε χρόνια, δεν πρόκειται να λυθούν παρά μόνο αν έχουμε μια κοινή γλώσσα - και ο πολιτισμός είναι η κοινή γλώσσα που μοιράζονται όλοι οι Ιρακινοί. Θεσμοί όπως η Εθνική Βιβλιοθήκη και το Αρχείο, αντιπροσωπεύουν τη συλλογική μας μνήμη και πρέπει να τη διασώσουμε για να γεφυρώσουμε το χάσμα ανάμεσα στις διάφορες θρησκευτικές κοινότητες. Επίσης, πρέπει να είναι σαφές πως οι θεσμοί λειτουργούν για το σύνολο των Ιρακινών πολιτών. Τα χρόνια της δικτατορίας του Σαντάμ, η Βιβλιοθήκη μόνο σαν εθνική δεν λειτουργούσε. Αντιθέτως ήταν ιδεολογικό όργανο του καθεστώτος. Το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να ξεκαθαρίσω πως η Εθνική Βιβλιοθήκη οφείλει να αγκαλιάζει όλες τις φυλετικές και θρησκευτικές ομάδες. Ένας από τους κανόνες που έθεσα ήταν πως θα έπρεπε οι υπάλληλοι να εκπροσωπούν όλες τις διαφορετικές κοινότητες, οπότε προσέλαβα χριστιανούς, μουσουλμάνους, Κούρδους και Άραβες». «Εκείνο που ήταν επείγον όταν ανέλαβα τα καθήκοντά μου, ήταν να σώσω ό,τι απέμενε από την περίφημη εβραϊκή μας συλλογή. Μετά την εκδίωξη της εβραϊκής κοινότητας τη δεκαετία του 1950, η κυβέρνηση έκλεισε όλες τις συναγωγές, τα εβραϊκά σχολεία, κατέσχεσε τις εβραϊκές εκδόσεις, τα χειρόγραφα, τους παπύρους, όλα. Όλα αυτά τα χρόνια τα κρατούσαν σε μυστικές τοποθεσίες, κάτω από τον έλεγχο της μυστικής αστυνομίας. Μετά την ανατροπή του καθεστώτος, έστειλαν ένα μεγάλο μέρος τους στη Βιβλιοθήκη - γύρω στα 5.000 βιβλία. Δυστυχώς οι βιβλιοθηκονόμοι φοβούνταν να τα καταλογογραφήσουν, γιατί το καθεστώς ήταν αντισημιτικό. Κι έτσι τα αποθήκευσαν, αλλά αναγκαστικά σε πολύ κακές συνθήκες, με αποτέλεσμα να χαθεί τελικά το 70% με 80% των εβραϊκών βιβλίων. Το πρώτο πράγμα που έκανα μόλις ανέλαβα καθήκοντα ήταν να σπεύσω να περισώσω ό,τι μπορούσε να σωθεί από την εβραϊκή συλλογή μας. Στο μεταξύ, ένα άλλο κομμάτι της συλλογής βρισκόταν ακόμη στα υπόγεια της Μουχαμπαράτ - αυτό το πήραν οι Αμερικανοί και το έστειλαν στις ΗΠΑ, όπου και βρίσκεται ακόμη για να συντηρηθεί. Νομίζω πως στο κοντινό μέλλον μια ιρακινή αντιπροσωπεία θα επισκεφθεί την Ουάσιγκτον για να διαπραγματευτεί την επιστροφή τους».
«Τον Απρίλιο του 2003, οι άνθρωποι που έμπαιναν στο Αρχείο προέρχονταν από διάφορες πλευρές. Ιρακινά πολιτικά κόμματα, πολίτες που αναζητούσαν πληροφορίες για αγνοούμενους συγγενείς τους, μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, δημοσιογράφοι, Αμερικανοί στρατιωτικοί. Για δύο λόγους κατασχέθηκαν έγγραφα από τον αμερικανικό στρατό: πρώτον έψαχναν αποδείξεις πως ο Σαντάμ είχε όπλα μαζικής καταστροφής, δεύτερον ήθελαν να βρουν αποδείξεις πως υπήρχε σχέση ανάμεσα στον Σαντάμ και την Αλ Κάιντα. Εκτός αυτού, ήθελαν κυρίως να ελέγξουν την κατάσταση στο νέο Ιράκ, και τα επίσημα έγγραφα που βρίσκονταν στο Αρχείο περιείχαν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τις εθνικές και θρησκευτικές ομάδες, σημαντικά πρόσωπα της αντιπολίτευσης κ.ά.».
Σήμερα, τα μισά από τα ντοκουμέντα που κατέσχεσαν παραμένουν στη Βαγδάτη, είναι όμως υπό τον έλεγχο των Αμερικανών. Τα άλλα μισά βρίσκονται στο Πεντάγωνο και τη CIA, αλλά θα αγωνιστούμε για την επιστροφή τους και θα τα πάρουμε πίσω οπωσδήποτε. Αυτά τα αρχεία θα γυρίσουν πίσω, στο Ιράκ. Είναι ζήτημα χρόνου. Δεν θα το βάλω κάτω, γιατί πρόκειται για ντοκουμέντα που καλύπτουν μια πολύ σημαντική περίοδο της ιστορίας μας, μιας ιστορίας τραγικής. Έχει τεράστια σημασία να αναγνωριστούν και να αποζημιωθούν τα θύματα του προηγούμενου καθεστώτος. Κι όχι μόνο - για να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο να εμφανιστεί ένας νέος Σαντάμ, πρέπει να γνωρίσουμε και να κατανοήσουμε την ιστορία μας. Γι' αυτό είναι ζωτικής σημασίας για το σύγχρονο Ιράκ όλα αυτά τα έγγραφα». σχετικό υλικό:
Ανάμεσα στον Νοέμβριο του 2006 και τον Ιούλιο του 2007, αυτή την κόλαση περιέγραφε σε ένα ηλεκτρονικό ημερολόγιο που δημοσιευόταν στο site της Βρετανικής Βιβλιοθήκης και της ισπανικής εφημερίδας «El Pais». Εκεί έγραφε πως έχει αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει αντισυμβατικές μεθόδους προκειμένου να αναστήσει την Εθνική Βιβλιοθήκη. Δηλαδή; «Έκανα ό,τι χρειαζόταν για να παρακάμψω τη γραφειοκρατία και τη διαφθορά, που κατά τη γνώμη μου είναι πιο επικίνδυνες από την Αλ Κάιντα», απαντά. Γεννημένος το 1962 στη Βαγδάτη, ο Κούρδος Εσκαντέρ είχε εγκαταλείψει την πόλη στα 19 του χρόνια, για να συμμετάσχει στην κουρδική αντίσταση. Μέχρι να επιστρέψει στην ιρακινή πρωτεύουσα το 2003, μετά την ανατροπή του Σαντάμ, είχαν μεσολαβήσει πολλά - είχε ολοκληρώσει το διδακτορικό του στο Λονδίνο όπου και εργαζόταν, είχε παντρευτεί και είχε μόλις γίνει πατέρας, είχε αποκτήσει βρετανική υπηκοότητα.
«Το 2003 στο Λονδίνο, όταν πήρα την απόφαση να γυρίσω, δεν ήμουν μόνος. Ήμασταν μια παρέα από εκπατρισμένους Ιρακινούς -καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι, συγγραφείς- που φτάσαμε στη Βαγδάτη με δύο αυτοκίνητα. Δυστυχώς συναντήσαμε μια κατάσταση που όχι μόνο ήταν πολύ επικίνδυνη, αλλά χειροτέρευε διαρκώς. Ύστερα από ένα διάστημα οι υπόλοιποι εγκατέλειψαν τη Βαγδάτη για να γυρίσουν πίσω στο Λονδίνο. Ήμουν ο μόνος που αποφάσισε να μείνει».
Όταν αναλάβατε τα καθήκοντά σας στην Εθνική Βιβλιοθήκη και το Αρχείο, ποια ήταν η έκταση της ζημιάς που αντιμετωπίσατε; «Μιλάμε για τον πιο βαριά τραυματισμένο πολιτιστικό θεσμό της χώρας. Οι κτιριακές εγκαταστάσεις είχαν υποστεί τεράστιες ζημιές κι αντιμετώπιζαν σοβαρά δομικά προβλήματα. Δεν είχαμε ηλεκτρικό ή νερό, είχε εξαφανιστεί το σύνολο του εξοπλισμού και φυσικά όλα τα έπιπλα. Οι απώλειες, τώρα, σε πολιτιστικό κεφάλαιο ήταν πολύ σημαντικές. Υπολογίζω πως χάθηκε περίπου το 60% του Αρχείου - χάρτες, έγγραφα, φωτογραφίες, σπάνιες εκδόσεις. Και η συλλογή της Βιβλιοθήκης είχε φτωχύνει κατά 25%. Η λεηλασία έγινε μεταξύ 10 και 12 Απριλίου του 2003, αμέσως μετά την ανατροπή του καθεστώτος. Τρεις ομάδες εισέβαλαν στις εγκαταστάσεις: η πρώτη αποτελούνταν από κοινούς πλιατσικολόγους, από αυτούς που είναι ίδιοι παντού στον κόσμο. Σήκωσαν έπιπλα, εργαλεία, ό,τι έβρισκαν μπροστά τους. Έπειτα υπήρχαν οι επαγγελματίες κλέφτες, οι οποίοι απέσπασαν πολύτιμα και μεγάλα τμήματα της συλλογής μας, σπάνια βιβλία, χάρτες, έγγραφα και φωτογραφίες. Οι πιο επικίνδυνοι, όμως, ήταν οι εμπρηστές, οι οποίοι διατηρούσαν δεσμούς με το προηγούμενο καθεστώς. Εκείνοι έβαλαν φωτιά και κατέστρεψαν το Κρατικό Αρχείο, που κάλυπτε την ιρακινή ιστορία από τα μέσα του 20ού αιώνα έως τις πρώτες μέρες της ηγεσίας του Σαντάμ»
Μέχρι στιγμής τι έχετε καταφέρει να ανακτήσετε; «Εκτός Ιράκ, τίποτε. Έχουμε αποδείξεις πως έγγραφα, χειρόγραφα -όπως και άλλα ιρακινά πολιτιστικά αγαθά, αρχαία ή σύγχρονα- πουλήθηκαν στη Σαουδική Αραβία, την Ιορδανία, το Ιράν, την Τουρκία, τη Συρία. Έγγραφα που σχετίζονται με την ιρακινή εξωτερική πολιτική απέναντι στο Ιράν, κατέληξαν στο Ιράν. Οτιδήποτε είχε σχέση με τα προβλήματά μας με το Κουβέιτ, πέρασε λαθραία στο Κουβέιτ, το ίδιο ισχύει για ντοκουμέντα που σχετίζονται με τις τουρκοϊρακινές σχέσεις - βρίσκονται στην Τουρκία, άλλα αντιστοίχως στη Συρία και τη Σαουδική Αραβία. Υπάρχει ένα μονοπάτι λαθρεμπορίου ανάμεσα στο Ιράκ και τα γειτονικά κράτη. Πολλοί που κατηγορούσαν τους Αμερικανούς πως δεν προστατεύουν τον ιρακινό πολιτισμό, αναμίχθηκαν στην καταστροφή και τη λεηλασία της ιρακινής πολιτιστικής κληρονομιάς. Μέσα στο Ιράκ, όμως, κάτι έχουμε πετύχει. Υπήρξαν άνθρωποι την περίοδο της λεηλασίας που αγόρασαν σπάνια βιβλία τα οποία είχαν κλαπεί από τη Βιβλιοθήκη. Μόλις η κατάσταση σταθεροποιήθηκε με προσέγγισαν και τα επέστρεψαν. Συνολικά πήραμε πίσω 300 βιβλία».
Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή τα τελευταία πέντε χρόνια, η στιγμή που ίσως μπήκατε στον πειρασμό να τα παρατήσετε; «Η χειρότερη στιγμή ήταν η δολοφονία του Αλί Σαλίχ, το 2006. Ο Αλί ήταν ένας υπέροχος νέος άνθρωπος, ένας πολύ ταλαντούχος web designer που είχα προσλάβει το 2004. Τέσσερις ένοπλοι τον ανάγκασαν να βγει από το αυτοκίνητό του και τον πυροβόλησαν εν ψυχρώ. Αισθάνθηκα ένοχος για τη δολοφονία του, επειδή εγώ ήμουν αυτός που τον προσέλαβε. Η απώλεια του Αλί είναι κάτι που δεν νομίζω πως θα μπορέσω να ξεπεράσω, ήταν ένας άνθρωπος που αγαπούσα και θαύμαζα πάρα πολύ για την εντιμότητα και τη γενναιότητά του. Δεν σκέφτηκα, όμως, να φύγω από τη Βαγδάτη. Αισθάνομαι πως έχω μεγάλη ευθύνη απέναντι στους ανθρώπους που εργάζονται εδώ. Έχω προσλάβει δεκάδες νεαρούς άνδρες και γυναίκες. Έχω, λοιπόν, καθήκον να μείνω κοντά τους».
Ποιο είναι το όραμά σας για τον ρόλο που μπορεί να παίξει ένας θεσμός όπως η Εθνική Βιβλιοθήκη στην οικοδόμηση ενός σύγχρονου, δημοκρατικού κράτους; «Τα πιο κρίσιμα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε τα τελευταία πέντε χρόνια, δεν πρόκειται να λυθούν παρά μόνο αν έχουμε μια κοινή γλώσσα - και ο πολιτισμός είναι η κοινή γλώσσα που μοιράζονται όλοι οι Ιρακινοί. Θεσμοί όπως η Εθνική Βιβλιοθήκη και το Αρχείο, αντιπροσωπεύουν τη συλλογική μας μνήμη και πρέπει να τη διασώσουμε για να γεφυρώσουμε το χάσμα ανάμεσα στις διάφορες θρησκευτικές κοινότητες. Επίσης, πρέπει να είναι σαφές πως οι θεσμοί λειτουργούν για το σύνολο των Ιρακινών πολιτών. Τα χρόνια της δικτατορίας του Σαντάμ, η Βιβλιοθήκη μόνο σαν εθνική δεν λειτουργούσε. Αντιθέτως ήταν ιδεολογικό όργανο του καθεστώτος. Το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να ξεκαθαρίσω πως η Εθνική Βιβλιοθήκη οφείλει να αγκαλιάζει όλες τις φυλετικές και θρησκευτικές ομάδες. Ένας από τους κανόνες που έθεσα ήταν πως θα έπρεπε οι υπάλληλοι να εκπροσωπούν όλες τις διαφορετικές κοινότητες, οπότε προσέλαβα χριστιανούς, μουσουλμάνους, Κούρδους και Άραβες». «Εκείνο που ήταν επείγον όταν ανέλαβα τα καθήκοντά μου, ήταν να σώσω ό,τι απέμενε από την περίφημη εβραϊκή μας συλλογή. Μετά την εκδίωξη της εβραϊκής κοινότητας τη δεκαετία του 1950, η κυβέρνηση έκλεισε όλες τις συναγωγές, τα εβραϊκά σχολεία, κατέσχεσε τις εβραϊκές εκδόσεις, τα χειρόγραφα, τους παπύρους, όλα. Όλα αυτά τα χρόνια τα κρατούσαν σε μυστικές τοποθεσίες, κάτω από τον έλεγχο της μυστικής αστυνομίας. Μετά την ανατροπή του καθεστώτος, έστειλαν ένα μεγάλο μέρος τους στη Βιβλιοθήκη - γύρω στα 5.000 βιβλία. Δυστυχώς οι βιβλιοθηκονόμοι φοβούνταν να τα καταλογογραφήσουν, γιατί το καθεστώς ήταν αντισημιτικό. Κι έτσι τα αποθήκευσαν, αλλά αναγκαστικά σε πολύ κακές συνθήκες, με αποτέλεσμα να χαθεί τελικά το 70% με 80% των εβραϊκών βιβλίων. Το πρώτο πράγμα που έκανα μόλις ανέλαβα καθήκοντα ήταν να σπεύσω να περισώσω ό,τι μπορούσε να σωθεί από την εβραϊκή συλλογή μας. Στο μεταξύ, ένα άλλο κομμάτι της συλλογής βρισκόταν ακόμη στα υπόγεια της Μουχαμπαράτ - αυτό το πήραν οι Αμερικανοί και το έστειλαν στις ΗΠΑ, όπου και βρίσκεται ακόμη για να συντηρηθεί. Νομίζω πως στο κοντινό μέλλον μια ιρακινή αντιπροσωπεία θα επισκεφθεί την Ουάσιγκτον για να διαπραγματευτεί την επιστροφή τους».
«Τον Απρίλιο του 2003, οι άνθρωποι που έμπαιναν στο Αρχείο προέρχονταν από διάφορες πλευρές. Ιρακινά πολιτικά κόμματα, πολίτες που αναζητούσαν πληροφορίες για αγνοούμενους συγγενείς τους, μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, δημοσιογράφοι, Αμερικανοί στρατιωτικοί. Για δύο λόγους κατασχέθηκαν έγγραφα από τον αμερικανικό στρατό: πρώτον έψαχναν αποδείξεις πως ο Σαντάμ είχε όπλα μαζικής καταστροφής, δεύτερον ήθελαν να βρουν αποδείξεις πως υπήρχε σχέση ανάμεσα στον Σαντάμ και την Αλ Κάιντα. Εκτός αυτού, ήθελαν κυρίως να ελέγξουν την κατάσταση στο νέο Ιράκ, και τα επίσημα έγγραφα που βρίσκονταν στο Αρχείο περιείχαν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τις εθνικές και θρησκευτικές ομάδες, σημαντικά πρόσωπα της αντιπολίτευσης κ.ά.».
Σήμερα, τα μισά από τα ντοκουμέντα που κατέσχεσαν παραμένουν στη Βαγδάτη, είναι όμως υπό τον έλεγχο των Αμερικανών. Τα άλλα μισά βρίσκονται στο Πεντάγωνο και τη CIA, αλλά θα αγωνιστούμε για την επιστροφή τους και θα τα πάρουμε πίσω οπωσδήποτε. Αυτά τα αρχεία θα γυρίσουν πίσω, στο Ιράκ. Είναι ζήτημα χρόνου. Δεν θα το βάλω κάτω, γιατί πρόκειται για ντοκουμέντα που καλύπτουν μια πολύ σημαντική περίοδο της ιστορίας μας, μιας ιστορίας τραγικής. Έχει τεράστια σημασία να αναγνωριστούν και να αποζημιωθούν τα θύματα του προηγούμενου καθεστώτος. Κι όχι μόνο - για να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο να εμφανιστεί ένας νέος Σαντάμ, πρέπει να γνωρίσουμε και να κατανοήσουμε την ιστορία μας. Γι' αυτό είναι ζωτικής σημασίας για το σύγχρονο Ιράκ όλα αυτά τα έγγραφα». σχετικό υλικό:
Diary of Saad Eskander
Open letter from Saad Eskander, Director of the Iraq National Library and Archives, June 21, 2008Baghdad Day to Day: Librarian’s Journal
A week in the life of …Saad Eskander An Archive of Despair A conversation with Saad Eskander17 Οκτωβρίου 2008
12 Οκτωβρίου 2008
10 Οκτωβρίου 2008
vm foundation
Πρίν από λίγες μέρες μάθαμε για την ιδέα των ανθρώπων του Vinyl Microstore, να προχωρήσουν στη δημιουργία ενός "ιδρύματος", υπό το μοντέλο του donation. Το VM αποτέλεσε και αποτελεί, για πάνω από 13 χρόνια, την "εναλλακτική πρόταση" στη μουσική και στην pop κουλτούρα. Υπήρξε δισκάδικο με εισαγωγές μικρών ανεξάρτητων εταιρειών από όλο τον κόσμο. Φιλοξένησε στα ράφια του ενδιαφέροντα ελληνικά και ξένα funzines. Δημιούργησε διαδικτυκό ραδιοφωνικό σταθμό, μέσω του εφάνταστου site του. Κυκλοφόρησε (καλαίσθητες) δουλειές ελλήνων και ξένων μουσικών. Διοργάνωσε πρωτότυπα events, happenings και πολλά πολλά άλλα. Όμως, το κυριότερο αποτέλεσε τόπο συνάντησης, κουβέντας, αισιοδοξίας. Υπήρξε από τα μαγαζία εκείνα, όπου το μεράκι υπερίσχυσε του κέρδους. Απ ότι φαίνεται ένας κύκλος κλείνει.... Τα οικονομικά προβλήματα καθιστούν τη βιωσιμότητα του VM επισφαλή; αδυνατη;. δείτε περισσότερα Απ ότι φαίνεται ένας νέος κύκλος ανοίγει..... Οι πρωτεργάτες του VM αρνούνται να το βάλουν κάτω. Δημιουργικοί και αεικίνητοι προτείνουν ένα εναλλάκτικό τρόπο να συνεχίσουν την πορεία τους. δείτε περισσότερα VM foundation ένα αυτόνομο ίδρυμα ελάσσονος πολιτισμού; μια "αιθεροβάμον" κίνηση σε αντιδιαστολή με τη κυρίαρχη λογική της μαζικής κατανάλωσης; μια πρόταση για να νιώσουμε ότι συμμετέχουμε σε κάτι που "αξίζει τον κόπο"; μια υπενθύμιση ότι μόνο με τα λόγια και την ηττοπάθεια δεν προχωράμε παρακάτω; μια ευκαιρία να αναλάβουμε, όλοι εμείς, ένα μέρος από τις ευθύνες μας, απένταντι σ αυτό που λέγεται σύγχρονη κουλτούρα, πολιτισμός; άλλη μια καταδικασμένη σε αποτυχία εναλλακτική κίνηση; πείραμα κοινωνικής χρηματοδότησης; Δε θα μάθουμε ποτέ......αν δεν το προσπαθήσουμε Αξίζει να δώσουμε μια ευκαιρία.......στο vm foundation....στους νέους δημιουργούς......στους εαυτούς μας δείτε περισσότερα
8 Οκτωβρίου 2008
Πρότυπο ISO 23081-1
Μέρος ΙΙΙ
ΤΥΠΟΙ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΟΥ ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΟΥΝ ΤΟ ΠΡΟΤΥΠΟ 15489-1
Εδώ θα δούμε τους τύπους μεταδεδομένων που απαιτούνται για να εφαρμόσουν αποτελεσματικά το πρότυπο 15489-1. Περιγράφεται η σειρά των μεταδεδομένων τα οποία πρέπει να σχεδιαστούν και να εφαρμοστούν μέσα στα συστήματα αρχείων ώστε να καλύψουν τις απαιτήσεις του προτύπου 15489-1. Οι τύποι μεταδεδομένων που απαιτούνται μπορούν να αναλυθούν στα ακόλουθα συστατικά:
- Μεταδεδομένα για το ίδιο το αρχείο.
- Μεταδεδομένα για τους επιχειρησιακούς κανόνες ή τις πολιτικές και τις εξουσιοδοτήσεις.
- Μεταδεδομένα για τους συντελεστές.
- Μεταδεδομένα για τις επιχειρησιακές δραστηριότητες ή τις διαδικασίες.
- Μεταδεδομένα για τις διαδικασίες διαχείρισης αρχείων. Αυτοί οι τύποι μεταδεδομένων εφαρμόζονται εξίσου και πριν και μετά από την εισαγωγή του αρχείου.
Κάθε ένας από αυτούς περιλαμβάνει τα μεταδεδομένα τα οποία: 1) Εισάγονται με το αρχείο, προσαρμόζοντας το στο επιχειρησιακό πλαίσιό επιτρέποντας να πραγματοποιηθούν οι διαδικασίες διαχείρισης. 2) Συνεχίζουν να δημιουργούνται και να εισάγονται: αυτό υπερβαίνει τον οργανισμό δημιουργίας αρχείων και πρέπει να εξασφαλιστεί από οποιοδήποτε οργανισμό θα είναι αρμόδιος για τη διαχείριση των αρχείων με την πάροδο του χρόνου.
Μεταδεδομένα για τα αρχεία.
Μεταδεδομένα για τα αρχεία στο σημείο εισαγωγής του αρχείου Τα βασικά στοιχεία των δομικών και αποθηκευτικών μεταδεδομένων, όπως το σχήμα και οι βασικές τεχνικές εξαρτήσεις, πρέπει να είναι προσδιορισμένα και τεκμηριωμένα στο σημείο εισαγωγής του αρχείου προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η δυνατότητα πρόσβασης στο αρχείο μπορεί διατηρείται για όσο απαιτείται για τις επιχειρησιακές ή άλλες ανάγκες και για να διευκολύνουν τη μακροπρόθεσμη συντήρησή και διαχείριση. Επίσης μπορεί να είναι απαραίτητο να εισαχθούν μερικά από τα μεταδεδομένα ασφάλειας και διαχείρισης αρχείων που περιγράφονται παρακάτω στο σημείο εισαγωγής του αρχείου.
Προκειμένου να καθοριστούν το περιεχόμενο του αρχείου ή οποιουδήποτε συνόλου, η λογική και φυσική δομή του και οι τεχνικές του ιδιότητες, και προκειμένου να τεκμηριωθούν οι σχέσεις που μπορεί να έχουν τα αρχεία μεταξύ τους άλλου, τα μεταδεδομένα σχετικά με το αρχείο πρέπει να:
- Συμπεριλάβουν την ημερομηνία και το χρόνο που δημιουργήθηκε το αρχείο.
- Προσδιορίζουν και να περιγράφουν τους συντελεστές που συμμετέχουν στη δημιουργία αρχείων.
- Τεκμηριώνουν τη δομή των αρχείων.
- Τεκμηριώνουν τη μορφή των αρχείων.
- Τεκμηριώνουν οποιαδήποτε χημική ουσία και άλλη φυσική ιδιότητα.
- Τεκμηριώνουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά και τις εξαρτήσεις των αρχείων.
- Τεκμηριώνουν σχέση μεταξύ των δεδομένων ή των στοιχείων σχήματος που αποτελούν το αρχείο.
- Τεκμηριώνουν τις απαιτήσεις για μπορούν να διατίθενται, να αναπαράγονται ή να αποδίδονται τα αρχεία.
- Διευκολύνουν τη μετανάστευση στο διαφορετικό λογισμικό. - Διευκολύνουν την κατάθεση εκ νέου μέσω της μίμησης.
- Ξεκινούν τις δραστηριότητες διαχείρισης των δεδομένων και του σχήματος, ώστε να προστατεύσουν από την φθορά των μέσων.
- Τεκμηριώνουν τη σχέση μεταξύ του αρχείου και της επιχειρησιακής συναλλαγής ή της δραστηριότητας την οποία παρήγαγαν.
- Τεκμηριώνουν τις συνδέσεις μεταξύ των αρχείων ή μεταξύ ενός μεμονωμένου αρχείου και του ευρύτερου συνόλου αρχείων του οποίου αποτελεί ένα μέρος.
Τα μεταδεδομένα αρχείων μετά από την εισαγωγή των αρχείων Τα μεταδεδομένα αρχείων πρέπει να αυξηθούν σε τρέχουσα βάση ανεξάρτητα από τον οργανισμό ο οποίος είναι αρμόδιος για τα αρχεία. Αυτά τα μεταδεδομένα θα καθορίσουν τις αλλαγές στη λογική και φυσική δομή και τις τεχνικές ιδιότητες του αρχείου, καθώς επίσης και θα περιγράφουν τα νέα πλαίσια στα οποία το αρχείο χρησιμοποιείται. Πρέπει επίσης να τεκμηριώσουν νέες σχέσεις με άλλα αρχεία ή σύνολα. Τα αρχεία των τρεχόντων και προηγούμενων δομικών μεταδεδομένων, όπως το σχήμα και οι βασικές τεχνικές εξαρτήσεις, θα συνεχίσουν να εφαρμόζονται για να εξασφαλίσουν ότι η προσβασιμότητα του αρχείου διατηρείται μέσω του χρόνου. Πρέπει να διατηρηθεί για να παρέχει τα στοιχεία της αρχικής δομής του αρχείου και για να διευκολύνει τις μελλοντικές προσπάθειες συντήρησης.
Μεταδεδομένα που υποστηρίζουν την προσβασιμότητα των αρχείων
Τα μεταδεδομένα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να προσδιορίσουν τα αρχεία και να διευκολύνουν την ανακτησιμότητα και τη χρησιμότητα τους στα συστήματα αρχείων. Ένα σύστημα αρχείων πρέπει να παρέχει άμεση πρόσβαση σε όλα τα σχετικά αρχεία και τα σχετικά μεταδεδομένα τους. Συστήματα μπορεί να σχεδιάζονται για να χρησιμοποιήσουν τα μεταδεδομένα ώστε να διευκολύνουν αυτόν τον στόχο. Προσβασιμότητα των μεταδεδομένων στο σημείο εισαγωγής του αρχείου Τα μεταδεδομένα για την προσβασιμότητα πρέπει να κάνουν τα ακόλουθα:
- Να προσδιορίζουν τις πληροφορίες για τα αρχεία ή τα σύνολα των αρχείων.
- Να προσδιορίζουν και να τεκμηριώνουν τα σύνολα, όπως ένα αρχείο ή μια σειρά, στα οποία υπάρχει ένα αρχείο ή μια ομάδα αρχείων.
- Να εισάγουν τις πληροφορίες της θέσης των αρχείων. Τα συστήματα πρέπει να είναι ικανά να διατηρούν μια ποικιλία λεπτομερειών μεταδεδομένων για τη θέση αρχείων. Η θέση των αρχείων μπορεί να είναι λογική ή/ και φυσική. Παραλλαγές στη λεπτομέρεια της θέσης μπορεί να πρέπει να διατηρηθεί. Η βάση και οι τρέχουσες θέσεις ενός αρχείου μπορεί να πρέπει επίσης να καταγραφούν.
- Να προσδιορίζουν και να τεκμηριώνουν τις συνδέσεις μεταξύ των αρχείων, των συντελεστών και των διαδικασιών.
- Να τεκμηριώνουν τις περιγραφικές πληροφορίες που διευκολύνουν τη χρήση και την κατανόηση αρχείων, όπως ταξινόμηση, τίτλος, περιγραφικές λέξεις κλειδιά, περίληψη.
- Να διευκολύνουν την ταξινόμηση των επιχειρησιακών λειτουργιών, των δραστηριοτήτων και των συναλλαγών.
- Να διευκολύνουν την ταξινόμηση των αρχείων.
- Να αναλάβουν την ευρετηρίαση των αρχείων. Διαδικασία μεταδεδομένων υποστήριξης προσβασιμότητας μετά την εισαγωγή του αρχείου Τα μεταδεδομένα προσβασιμότητας πρέπει να ελεγχθούν σε τρέχουσα βάση ώστε να διασφαλιστεί το ότι διευκολύνουν τη δυνατότητα πρόσβασης.
Αλλαγές μπορεί να πρέπει να γίνουν σε αυτά τα μεταδεδομένα μέσω του χρόνου καθώς:
- Εφαρμόζεται η επιχειρησιακή δραστηριότητα. - Αλλάζει το προσωπικό.
- Αλλάζει η επιχειρησιακή εστίαση.
- Υιοθετούνται ή αλλάζουν όργανα διαχείρισης των αρχείων.
- Αλλάζουν οι θέσεις των αρχείων.
- Εξελίσσεται η οργανωτική ορολογία. -
Υιοθετούνται νέα επιχειρησιακά συστήματα.
Η τρέχουσα περιγραφή είναι απαραίτητη για να διατηρήσει τα αρχεία σημαντικά για τη χρήση. Μεταδεδομένα τα οποία υποστηρίζουν την ασφάλεια των αρχείων Όλα τα συστήματα αρχείων πρέπει να είναι ικανά να αναπτύσσουν μεταδεδομένα ασφάλειας για να παρέχουν μια υπεύθυνη διαχείριση περιβάλλοντος για τα αρχεία. Τα υψηλά επίπεδα της ασφάλειας μπορούν να ισχύσουν σε ορισμένα συστήματα. Συνεπώς, οι κίνδυνοι και οι απαιτήσεις της επιχείρησης- οργανισμού που τεκμηριώνεται μέσα στα συστήματα πρέπει να αξιολογηθεί προτού σχεδιαστούν και εφαρμοστούν τα μεταδεδομένα ασφάλειας.
Τα μεταδεδομένα ασφάλειας στο σημείο εισαγωγής του αρχείου
Τα βασικά στοιχεία των μεταδεδομένων ασφάλειας, όπως τα βασικά δικαιώματα πρόσβασης ή οι περιορισμοί, πρέπει να προσδιοριστούν και να εφαρμοστούν στο σημείο της δημιουργίας και εισαγωγής των αρχείων προκειμένου να διευκολυνθεί η τρέχουσα συντήρηση και διαχείριση ενός αρχείου. Τα μεταδεδομένα ασφάλειας πρέπει να:
- Προσδιορίζουν τους περιορισμούς πρόσβασης οι οποίοι εφαρμόζονται στα αρχεία και τα σύνολα τους, τις επιχειρησιακές διαδικασίες και τους πράκτορες.
- Εξασφαλίζουν ότι τα αρχεία μπορούν μόνο να προσεγγιστούν από το εξουσιοδοτημένο προσωπικό.
- Εφαρμόζουν τους χρονικούς περιορισμούς στους περιορισμούς πρόσβασης ώστε να διασφαλίσουν την κανονική αναθεώρησή τους. - Παρακρατούν την επίδειξη μεταδεδομένων όπου τα στοιχεία δεν πρέπει να παρασχεθούν για γενική πρόσβαση.
Διαδικασία μεταδεδομένων υποστήριξης ασφάλειας μετά την εισαγωγή του αρχείου
Η πρόσβαση στα αρχεία πρέπει μόνο να περιοριστεί όταν υπάρχει μια επιχειρησιακή ανάγκη ή όταν την απαιτεί ο νόμος. Τα μεταδεδομένα ασφάλειας πρέπει να ελεγχθούν και να ενημερωθούν ώστε να διασφαλίσουν την τρέχουσα δυνατότητα εφαρμογής όλων των προσδιορισμένων περιορισμών. Τα επίπεδα και οι κανόνες ασφάλειας θα αλλάξουν με την πάροδο του χρόνου, και τα μεταδεδομένα τα οποία υποστηρίζουν τη διαχείριση ασφάλειας και πρόσβασης πρέπει να αλλάξουν αναλόγως. Οι οργανώσεις πρέπει να διασφαλίσουν ότι αυτές οι αλλαγές είναι τεκμηριωμένες. Τα μεταδεδομένα ασφάλειας πρέπει να διατηρηθούν και να κρατηθούν τρέχοντα σε όλη την ύπαρξη ενός αρχείου. Αλλαγές σε αυτά τα μεταδεδομένα πρέπει να απεικονίζουν τις διοικητικές ή αλλαγές προσωπικού και τις επακόλουθες αλλαγές στις ρυθμίσεις ασφαλείας.
Μεταδεδομένα για τους επιχειρησιακούς κανόνες, τις πολιτικές και τις εξουσιοδοτήσεις
Μεταδεδομένα για τους επιχειρησιακούς κανόνες, τις πολιτικές και τις εξουσιοδοτήσεις στο σημείο εισαγωγής του αρχείου Στο σημείο εισαγωγής του αρχείου, τα μεταδεδομένα πρέπει να τεκμηριώσουν τη συμμόρφωση των εγγραφών με τους επιχειρησιακούς κανόνες και πολιτικές, και τις ρυθμιστικές και άλλες απαιτήσεις για τη δημιουργία και διαχείριση των αρχείων. Αυτά τα μεταδεδομένα πρέπει να: - προσδιορίζουν το συγκεκριμένο σχήμα μεταδεδομένων το οποίο χρησιμοποιείται στα οργανωτικά επιχειρησιακά συστήματα.
- Εισάγουν τους επιχειρησιακούς κανόνες ή άλλους ελέγχους συστημάτων που ρυθμίζουν τη δημιουργία και τη διαχείριση των αρχείων.
- Εισάγουν τους επιχειρησιακούς κανόνες ή άλλους ελέγχους συστημάτων που ρυθμίζουν τη δημιουργία και τη διαχείριση των μεταδεδομένων.
- Εισάγουν τους επιχειρησιακούς κανόνες ή άλλους ελέγχους συστημάτων που ρυθμίζουν τις διαδικασίες διαχείρισης των αρχείων.
- Εισάγουν τους επιχειρησιακούς κανόνες ή άλλους ελέγχους συστημάτων που ρυθμίζουν την πρόσβαση και τα δικαιώματα στα αρχεία.
- Τεκμηριώνουν την εξουσιοδότηση ή άλλη ρυθμιστική απαίτηση για τη δημιουργία ή/ και τη διαχείριση αρχείων.
- Τεκμηριώνουν την εξουσιοδότηση ή άλλη ρυθμιστική απαίτηση για τη διατήρηση, την ασφάλεια ή τις απαιτήσεις καταστροφής του αρχείου. - Εισάγουν τις συνδέσεις μεταξύ της εξουσιοδότησης ή των ρυθμιστικών πληροφοριών και των αρχείων ή τις διαδικασίες της διαχείρισης των αρχείων τις οποίες αφορά.
Διαδικασίες μεταδεδομένων για τους επιχειρησιακούς κανόνες, τις πολιτικές και τις εξουσιοδοτήσεις μετά το σημείο εισαγωγής του αρχείου
Σε μια τρέχουσα βάση, τα μεταδεδομένα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να καταδείξουν ότι τα συστήματα έχουν διαχειριστεί τα αρχεία σε συμμόρφωση με τους επιχειρησιακούς κανόνες και τις πολιτικές, τις ρυθμιστικές και άλλες απαιτήσεις για τη διαχείριση των αρχείων. Για παράδειγμα, τα μεταδεδομένα τα οποία προσδιορίζουν ποιος έχει πρόσβαση στο σύστημα αρχείων μπορεί να είναι απαραίτητα, ανάλογα με επιχειρησιακές ανάγκες του οργανισμού. Αυτό περιλαμβάνει τους οργανισμούς στους οποίους η ευθύνη για η διαχείριση των αρχείων έχει μεταφερθεί.
Μεταδεδομένα συντελεστών
Τα μεταδεδομένα συντελεστών στο σημείο εισαγωγής του αρχείου. Στο σημείο εισαγωγής του αρχείου, τα μεταδεδομένα πρέπει να περιλάβουν τα μεταδεδομένα για τους συντελεστές που συνδέονται με τα αρχεία και τη διαχείρισή τους. Τα μεταδεδομένα για τους συντελεστές που συμμετέχουν στη δημιουργία και τη διαχείριση αρχείων πρέπει να εισαχθούν για να διασφαλίσουν την κατάλληλη τεκμηρίωση. Επίσης αυτά τα μεταδεδομένα καθιστούν να είναι περιορισμένη η πρόσβαση στα αρχεία μόνο για τους κατάλληλους συντελεστές, και επιτρέπουν μόνο στο εξουσιοδοτημένο προσωπικό να χρησιμοποιεί τα συστήματα αρχείων ή να εκτελεί τις διαδικασίες διαχείρισης αρχείων μέσα σε αυτά τα συστήματα.
Τα μεταδεδομένα συντελεστών στο σημείο εισαγωγής του αρχείου πρέπει να :
A. Προσδιορίζουν τους συντελεστές οι οποίοι συμμετέχουν στη δημιουργία αρχείων.
B. Προσδιορίζουν τους συντελεστές οι οποίοι συμμετέχουν στις διαδικασίες διαχείρισης των αρχείων και την εξουσιοδότηση τους.
C. Προσδιορίζουν τους συντελεστές οι οποίοι έχουν εξουσιοδότηση πρόσβασης στα αρχεία.
Διαδικασίες μεταδεδομένων συντελεστών μετά την εισαγωγή του αρχείου Οι ρόλοι των συντελεστών αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου. Τα συστήματα αρχείων πρέπει να εισάγουν αυτές τις αλλαγές. Αυτές οι πληροφορίες είναι απαραίτητες για την κατανόηση των αρχείων. Επίσης εξασφαλίζουν ότι η πρόσβαση των αρχείων θα μείνει περιορισμένη στους κατάλληλους συντελεστές, και ότι μόνο οι εξουσιοδοτημένοι συντελεστές θα χρησιμοποιούν τα συστήματα αρχείων ή θα εκτελούν τις διαδικασίες διαχείρισης των αρχείων μέσα σε αυτά τα συστήματα.
Μεταδεδομένα επιχειρησιακής διαδικασίας
Τα μεταδεδομένα επιχειρησιακής διαδικασίας στο σημείο εισαγωγής του αρχείου
Τα αρχειακά συστήματα χρειάζονται την ικανότητα να εισάγουν και να ρυθμίζουν τα μεταδεδομένα για τις επιχειρησιακές διαδικασίες. Αυτό περιλαμβάνει τα μεταδεδομένα για τις επιχειρησιακές λειτουργίες, δραστηριότητες και συναλλαγές, για την ασφάλεια και την προσβασιμότητα και τις διαδικασίες που σχετίζονται με τη διαχείριση των αρχείων. Επειδή το τελευταίο είναι τόσο σημαντικό εδώ, εξετάζεται χωριστά. Αυτά τα μεταδεδομένα μπορούν να παρέχουν ένα βασικό πλαίσιο για να διευκολύνουν την κατανόηση και την υπευθυνότητα των αρχείων. Η εισαγωγή τους μπορεί επίσης να βοηθήσει ώστε να καταδείξει την υπευθυνότητα των επιχειρησιακών διαδικασιών, προσδιορίζοντας τις διαδικασίες που μπορούν να εκτελούνται μέσα στο σύστημα αρχείων.
Τα μεταδεδομένα επιχειρησιακής διαδικασίας στο σημείο εισαγωγής του αρχείου πρέπει να:
I. Προσδιορίζουν και να τεκμηριώνουν τις επιχειρησιακές λειτουργίες, τις δραστηριότητες και τις συναλλαγές που τεκμηριώνονται από τα αρχεία μέσα το σύστημα.
II. Τεκμηριώνουν τις συνδέσεις μεταξύ των αρχείων, των συντελεστών και των επιχειρησιακών λειτουργιών, των δραστηριοτήτων και των συναλλαγών στις οποίες αφορούν.
III. Προσδιορίζουν και να τεκμηριώνουν τους συντελεστές ή τους συμμετέχοντες σε μια συναλλαγή.
IV. Τεκμηριώνουν τους κανόνες ασφάλειας και πρόσβασης για τις επιχειρησιακές διαδικασίες και τις συναλλαγές.
V. Διευκολύνουν τη συναλλαγή των αυτοματοποιημένων επιχειρησιακών λειτουργιών, των δραστηριοτήτων και των συναλλαγών όπου απαιτείται.
VI. Διευκολύνουν την ταξινόμηση των επιχειρησιακών λειτουργιών, δραστηριοτήτων και συναλλαγών.
VII. Διευκολύνουν την ταξινόμηση των αρχείων.
VIII. Εισάγουν την ημερομηνία και το χρόνο μιας συναλλαγής όταν δημιουργήθηκε ένα αρχείο.
Διαδικασίες μεταδεδομένων για τις επιχειρησιακές διαδικασίες μετά από την εισαγωγή του αρχείου Τα συστήματα αρχείων πρέπει να αυξήσουν και να συνεχίσουν να διαχειρίζονται τα μεταδεδομένα για τις επιχειρησιακές διαδικασίες στις οποίες τα αρχεία χρησιμοποιούνται, καθώς επίσης και μεταδεδομένα για την ασφάλεια, τη προσβασιμότητα και τις διαδικασίες διαχείρισης αρχείων που εφαρμόζονται στα αρχεία για όσο αυτό απαιτείται. Αυτά τα μεταδεδομένα θα διευκολύνουν την τρέχουσα δυνατότητα χρησιμοποίησης και την ερμηνεία των αρχείων και θα βοηθήσουν να καταδείξουν την υπευθυνότητα των επιχειρησιακών δραστηριοτήτων, με τον προσδιορισμό και την τεκμηρίωση των διαδικασιών που έχουν εκτελεσθεί μέσα σε οποιοδήποτε σύστημα αρχείων.
Μεταδεδομένα για τις διαδικασίες διαχείρισης των αρχείων
Τα μεταδεδομένα για τις διαδικασίες διαχείρισης των αρχείων στο σημείο εισαγωγής του αρχείου
Αυτός ο τύπος μεταδεδομένων διαχείρισης αρχείων πρέπει να διευκολύνει ή να αυτοματοποιήσει τις διαδικασίες διαχείρισης αρχείων οι οποίες είναι ανάγκη να διευθυνθούν σε σχέση με ένα συγκεκριμένο αρχείο ή μια ομάδα αρχείων. Στο σημείο εισαγωγής του αρχείου, τα βασικά στοιχεία των μεταδεδομένων διαχείρισης αρχείων, όπως οι εγκρίσεις διατήρησης και διάθεσης, οι λεπτομέρειες ταξινόμησης και εγγραφής, πρέπει να προσδιοριστούν και να εφαρμοστούν προκειμένου να διευκολυνθεί η τρέχουσα υπευθυνότητα ενός οργανισμού για τα αρχεία, καθώς και η τρέχουσα διαχείριση των αρχείων. Τα μεταδεδομένα διαχείρισης αρχείων πρέπει να:
i. Εξασφαλίζουν ότι τα όργανα διαχείρισης αρχείων, όπως οι αρχές διάθεσης, τα σχέδια ταξινόμησης της επιχειρησιακής δραστηριότητας και τα σχέδια ταξινόμησης ασφάλειας και πρόσβασης, είναι σε θέση να εφαρμοστούν σε ένα σύστημα αρχείων.
ii. Εισάγουν τα μεταδεδομένα διάθεσης που εφαρμόζονται στα αρχεία σε ένα σύστημα αρχείων.
iii. Προσδιορίζουν και να τεκμηριώνουν τις μεθόδους και τους κανόνες για την επικύρωση με τέτοιο τρόπο ώστε ότι είναι δυνατό να προσδιοριστεί ποιες απαιτήσεις επικύρωσης ίσχυσαν στις επιχειρησιακές διαδικασίες και τις διαδικασίες τεκμηρίωσης για ορισμένους τύπους αρχείων και ποιοι συντελεστές ήταν αρμόδιοι για την εφαρμογή τους.
iv. Προσδιορίζουν και να τεκμηριώνουν τις εγκρίσεις ή τις άδειες των συντελεστών που απαιτούνται για να εκτελέσουν τις συγκεκριμένες δραστηριότητες.
v. Εφαρμόζουν χρονικούς περιορισμούς στις εγκρίσεις ή τις άδειες χρηστών ώστε να διασφαλίσουν την κανονική αναθεώρησή τους.
vi. Τεκμηριώνουν τα μεταδεδομένα πρόσβασης και ασφάλειας που εφαρμόζονται στα αρχεία σε ένα σύστημα αρχείων.
vii. Διευκολύνουν την ταξινόμηση των επιχειρησιακών λειτουργιών, δραστηριοτήτων και συναλλαγών.
viii. Διευκολύνουν την ταξινόμηση των αρχείων.
ix. Εισάγουν τις συνδέσεις μεταξύ των αρχείων και των συνόλων τους, και μεταξύ των αρχείων, των συντελεστών και των διαδικασιών. x. Διευκολύνουν τη μακροπρόθεσμη συντήρηση των αρχείων. Οι διαδικασίες μεταδεδομένων για τις διαδικασίες διαχείρισης αρχείων μετά την εισαγωγή του αρχείου
Η δημιουργία των μεταδεδομένων για τις διαδικασίες διαχείρισης αρχείων είναι ένα ουσιαστικό συστατικό για τη βεβαίωση της αυθεντικότητας, ακεραιότητας, δυνατότητας χρησιμοποίησης και αξιοπιστίας των αρχείων. Με την πάροδο του χρόνου εφαρμόζει εξίσου για οποιοδήποτε οργανισμό πως θα έχει την ευθύνη για τα αρχεία. Η δημιουργία αυτών των μεταδεδομένων θα διευκολύνει επίσης τις διαδικασίες διαχείρισης των αρχείων που πρέπει να διευθυνθούν σε σχέση με ένα συγκεκριμένο αρχείο ή μια ομάδα αρχείων ή/ και θα επιτρέψει την αυτοματοποίηση εκείνων των διαδικασιών. Τέτοια μεταδεδομένα περιλαμβάνουν: a) Τεκμηρίωση των διαδικασιών επικύρωσης για κάθε μετατροπή των αρχείων. b) Τεκμηρίωση των κανόνων για τα αρχεία, των διαφορετικών τύπων αντιγράφων, την άδεια για την αντιγραφή σύμφωνα με κάθε τύπο, και τις διαδικασίες για τη στερεότυπη αντιγραφή των αρχείων οι οποίες απαιτούνται πέρα από τη προσδοκία της μέσης ζωής τους . Ένα μοντέλο το οποίο μελετά τα αυτοματοποιημένα συστήματα τα οποία έχουν σχεδιαστεί για να διαχειρίζονται ηλεκτρονικά αρχεία είναι το MoReq (Model Requirements for the Management of Electronic Records). Ο Cain(2002) μας δίνει μια αξιολόγηση του μοντέλου αυτού στην οποία αναφέρει τα εξής: «Υπάρχουν χωριστά κεφάλαια τα οποία καλύπτουν ενδιαφέροντα για αρχεία με μεγάλη διάρκεια διατήρησης, όπως ταξινομικά σχήματα, έλεγχοι και ασφάλεια, διατήρηση και διάθεση, εισαγωγή εγγραφών, έρευνα, ανάκτηση και απόδοση, διοικητικές λειτουργίες.
Άλλες λειτουργίες όπως η διαχείριση των μη ηλεκτρονικών εγγραφών, η ροή της εργασίας, οι ηλεκτρονικές υπογραφές, η κρυπτογράφηση, τα ηλεκτρονικά υδατόσημα κλπ, αναφέρονται». Το συγκεκριμένο μοντέλο είναι σχεδιασμένο για εφαρμογή σε διάφορα είδη οργανισμών, αναφέροντας εδώ δύο από τα πιο σχετικά με την παρούσα εργασία, τους οργανισμούς εκπαίδευσης, ως πληροφοριακό τεκμήριο για την προετοιμασία εκπαίδευσης διαχείρισης αρχείων-εγγραφών, και ως εκπαιδευτικό υλικό, και σε παροχείς υπηρεσιών διαχείρισης
εγγραφών- αρχείων.
Επίσης και το επιδιωκόμενο κοινό ποικίλει. Επίσης αναφέρει πως: « Το μοντέλο έχει σχεδιαστεί να είναι πραγματικό, εύκολο στη χρήση και εφαρμόσιμο στην Ευρώπη, το ίδιο σε δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς. Αντικείμενο του είναι να βελτιώσει τη λήψη αποφάσεων της κοινότητας, να αντιμετωπίσει την λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και να επιταχύνει την πολιτική εφαρμογή». Αξιολογώντας το μοντέλο τονίζεται πως μπορεί να το δει κανείς από δύο οπτικές γωνίες. Η πρώτη είναι πως ένα Σύστημα Διαχείρισης Ηλεκτρονικών Αρχείων είναι ένα επιπρόσθετο σύνολο λειτουργιών αναμιγμένο με ένα πιο παραδοσιακό σύστημα διαχείρισης τεκμηρίων . Εναλλακτικά, οι συγγραφείς του Moreq εμφανίζονται ακόμα να σκέπτονται πως ένα Σύστημα Διαχείρισης Ηλεκτρονικών Αρχείων είναι μια χωριστή εφαρμογή η οποία μπορεί να συλλάβει ανταλλάξιμες εγγραφές από μεγάλες πολύπλοκες εταιρικές εφαρμογές και να τις διαχειριστεί.
Το πιο δυνατό σημείο του μοντέλου είναι η κατανοητή λίστα τον απαιτήσεων, επίσης πρόκειται για ένα μοντέλο το οποίο είναι καλά οργανωμένο, γραμμένο με σαφήνεια, με ελάχιστη τεχνική εξειδικευμένη φρασεολογία, και παρέχει λόγους για κάθε ομάδα απαιτήσεων. Από την άλλη το πιο αδύναμο σημείο του το ότι δεν υπάρχει κανείς οδηγός στον οποίο οι διάφορες επιλογές μπορούν να συσχετιστούν κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. Μια μελλοντική ανάπτυξη του μοντέλου μπορεί να είναι ένα πιο σύντομο και συγκεντρωμένο εργαλείο.
σύνταξη: Παναγιώτα Ιωαννίδη πηγή: Αξιολόγηση Records Management Systems: Διπλωματική Εργασία στα πλαίσια του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Επιστήμη της Πληροφορίας, του Ιονίου Πανεπιστημίου.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)